برای درمان خونریزی شدید قاعدگی چه باید کرد؟

منوراژی یا خونریزی شدید قاعدگی یک اختلال شایع در بین افرادی است که عادت ماهانه سنگینی را تجربه می‌کنند. این خونریزی معمولا بیش از هفت روز طول می‌کشد وکیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عارضه می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند: عدم تعادل هورمونی، فیبروم، پولیپ یا سایر مشکلات زمینه‌ای باشد. خوشبختانه، درمان‌های مختلفی وجود دارد که می‌تواند به مدیریت و کاهش خونریزی شدید در قاعدگی کمک کند. در این مقاله، روش‌های درمان خونریزی شدید قاعدگی را بررسی می‌کنیم که به شما کمک می‌کند تا سلامتی رحم‌تان بهبود یابد. بنابراین، برای کسانی که به دنبال تسکین سریع  درد پریود خود هستند، ایجاد سریع‌ترین روش باز شدن قاعدگی می‌تواند مفید باشد که با درمان‌های موثر ممکن می‌شود.

خونریزی شدید قاعدگی چیست؟

خونریزی شدید قاعدگی یا منوراژی شدید، نوعی  خونریزی­ است که فرد در هنگام دوره­های پریودی تجربه می‌کند. خونریزی شدید قاعدگی را معمولاً با خونریزی بیش از 80 میلی‌لیتر در یک دوره قاعدگی مشخص می‌کنند. علل شایع خونریزی شدید قاعدگی شامل موارد زیر باشد:

اختلالات هورمونی

تغییراتی که در هورمون­های زنانه رخ می­دهد، می­تواند منجر به خونریزی­های شدید در دوره پریود شود. برخی از اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، اختلالات تخمدان، نقص پروژسترون، و هیپرپلازی رحمی، خونریزی شدید قاعدگی را موجب می­شوند.

عوامل تشنجی

برخی از عوامل تشنجی مانند فیبروم رحم، پلیپ رحم، عفونت رحم و ورم رحم می‌توانند باعث خونریزی شدید در دوره پریود شوند. این موارد مشخص می­کند که برای درمان خونریزی زیاد قاعدگی باید در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کرد.

اختلالات خونی

برخی از اختلالات خونی مانند کم خونی، بیماری­های ارثی مانند بیماری ویلبراند، یا استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون عامل این مشکل می‌شوند. بهتر است برای درمان خونریزی شدید در دوران قاعدگی حتماً با پزشک مشورت کنید و آن را دست کم نگیرید.

چه موقع برای درمان خونریزی پریودی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در زیر شرایطی را که باید به پزشک مراجعه کنید، ذکر می‌کنیم:

• تغییر نسبت به دوره قاعدگی عادی خود: اگر خونریزی شدید دوره پریودتان نسبت به قبل افزایش یافته و این تغییر ناگهانی رخ داده است، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
• سایر علائم اثر گذار بر خونریزی شدید پریودی: مورد دیگری که نیازمند به مراجعه به پزشک برای درمان خونریزی شدید در زمان پریودی است شامل درد شدید، افزایش خستگی، ضعف عمومی، سرگیجه یا سردرد شدید می‌شود.
• تأثیر بر کیفیت زندگی: اگر خونریزی شدید پریودی باعث اختلال شدید در کیفیت زندگی شما می‌شود، در مراجعه به پزشک تعلل نکنید.

خونریزی شدید در دوران پریودی در چه سنی خطرناک­تر است؟

خونریزی شدید پریود در هر سنی ممکن است ایجاد شود ولی در برخی سنین ممکن است نشانه مشکلی جدی باشد. در اینجا به برخی موقعیت­هایی از این دست اشاره می­کنیم:

• در دوران اولین قاعدگی (مناره‌ای): در اولین دوره قاعدگی خونریزی شدید پریود می­تواند نشانه­ای از مشکلات ساختاری مانند پلیپ‌ها، فیبروم و…. در رحم باشد. در این صورت باید برای درمان خونریزی به پزشک مراجعه کرد.
• در دوران پیش از یائسگی: قبل از یائسگی هم ممکن است خونریزی شدید پریود رخ دهد و در این دوران ممکن است نشانه­ای از تغییرات هورمونی، نقص پروژسترون، تشکیل پلیپ‌ها یا ورم رحم باشد.
• در دوران پس از یائسگی: در دوران پس از یائسگی، خونریزی شدید قاعدگی ممکن است نشانه مشکلاتی مانند پلیپ‌، عفونت رحم، تغییرات ساختاری رحم یا حتی علت خطرناک‌تری مانند سرطان رحم باشد.

عوارض خونریزی شدید پریود

خونریزی شدید پریود می‌تواند عوارض زیر را به دنبال داشته باشد.

• کم خونی (آنمی): خونریزی شدید پریود امکان دارد باعث کم خونی شود. کم خونی خود می‌تواند عامل احساس خستگی، ضعف عمومی، سردرد، افت توجه، تنگی نفس و افزایش خطر عفونت‌ها شود. بدین ترتیب بهتر است برای درمان خونریزی بیش از حد در قاعدگی زودتر اقدام کنید.
• ناراحتی و درد شدید: انقباضات رحمی شدید می­تواند به خونریزی شدید و درد بینجامد. این درد می‌تواند باعث محدودیت فعالیت روزمره، کاهش کیفیت زندگی و ایجاد اختلالات خواب شود.
• اضطراب و استرس: گاهی خونریزی شدید باعث عوارض جسمی و روانی می‌شود و به اضطراب می‌انجامد. این اضطراب خود تأثیراتی منفی بر زیست روزمره و روابط اجتماعی فرد خواهد داشت. در این مواقع برای درمان خونریزی به پزشک مراجعه کنید تا از عوارض منفی آن در امان بمانید.
• نیاز به تغییر پد و تامپون مکرر: فرد در چنین وضعیتی نیاز دارد به طور دائم پد و تامپون عوض کند. بنابراین، حضور را در فضاهای عمومی مشکل­ساز می­کند.
• اختلالات روزمره: فرد می­تواند بر اثر خونریزی شدید دوران پریودی، در رفت و آمدهای روزمره خود مثل رفتن به مدرسه، محل کار، سفر و… دچار مشکل شود.

برای درمان خونریزی شدید در قاعدگی و کاهش عوارض نامطلوب آن در اسرع وقت به پزشک متخصص رجوع کنید.

راه­های تشخیص خونریزی زیاد پریود

برای تشخیص دقیق و درمان خونریزی سنگین در قاعدگی از برخی آزمایش‌ها‌ و روش­ها استفاده می­شود. در ادامه می‌توانید با این روش‌ها آشنا شوید.

• تاریخچه پزشکی و سوابق: پزشک شما ممکن است در مورد تاریخچه پزشکی شما سؤالاتی درباره نحوه و شدت خونریزی پریود، علائم همراه، تغییرات زمانی و هر علائم دیگری که شما تجربه کرده‌اید بپرسد.
• معاینه فیزیکی: برای تشخیص پزشک ممکن است معایناتی مانند معاینه شکم و عضلات لگنی، بررسی وضعیت رحم و مجاری ادرار انجام دهد.
• آزمایش­های خون: آزمایش­های خون می‌توانند مواردی از جمله اندازه‌گیری سطح هورمون‌ها (مانند استروژن، پروژسترون)، تست خون برای کم خونی (آنمی)، و آزمایش‌های خون مرتبط با اختلالات خونریزی مثل زمان انعقاد، تعداد پلاکت و زمان پروترومبین را دربرگیرند.
• سونوگرافی: سونوگرافی برای درمان خونریزی شدید پریودی معمولاً برای بررسی وضعیت رحم، توده‌ها، پلیپ‌ها و سایر عوامل مانند فیبروم رحم یا تومورهای دیگر انجام می­شود.
• هیستروسکوپی: در این روش، یک دستگاه با ابزار نازک و دوربین (هیستروسکوپ) وارد رحم می‌کنند تا تصاویر رحم را مشاهده کنند و توده‌ها، پلیپ‌ها یا موارد دیگر را تشخیص دهد.
• بررسی بافت (بیوپسی): در صورت نیاز، پزشک ممکن است از بافت رحم، نمونه­ای را برای بررسی بیشتر بردارد.

بسته به نتایج این تشخیص‌ها و تاریخچه پزشکی شما، پزشک می‌تواند برای درمان خونریزی قاعدگی و مشکلات شما تشخیص درستی بدهد.

آیا خونریزی شدید پریودی ربطی به لخته شدن خون پریود دارد؟

بله، لخته شدن خون پریود می‌تواند یکی از عواملی باشد که منجر به خونریزی شدید می­شود.  ایجاد لخته‌های خونی بزرگ و غیرعادی در دوران قاعدگی خونریزی شدید و نامنظم را ایجاد می­کند. تشکیل این لخته­ ها معمولاً به علت اختلالات در فرایند انعقاد خون و تعادل عوامل انعقادی و ضدانعقادی در دوره قاعدگی ایجاد می­شود. بعضی از عوامل و شرایطی که می‌توانند عامل شکل­گیری چنین لخته­هایی شوند، عبارت‌اند از:

• اختلالات خونریزی و انعقاد خون: برخی از اختلالات وراثتی مانند برخی داروها ممکن است فرایند انعقاد و خونریزی را دچار مشکل کند.
• افزایش سطح استروژن: سطح بالای استروژن در دوران قاعدگی ممکن است چنین لخته­های خونی ایجاد کند.
• برخی اختلالات رحمی: وجود تومورها، پلیپ‌ها، فیبروم رحم و سایر تغییرات ساختاری رحم هم ممکن است لخته و خونریزی شدید دوران پریودی را ایجاد کند.
• استفاده از روش‌های ضدبارداری: یکی از روش­های ضد بارداری استفاده از آی یو دی است ولی استفاده از آن گاهی باعث ایجاد لخته­های خونی در دوران پریود می­شوند.

درمان خونریزی شدید در دوران پریودی

به طور کلی پزشکان معمولاً از روش‌های گوناگونی برای درمان این عارضه استفاده می‌کنند. امروزه معمولاً پزشکان سعی می‌کنند تا روش‌های مختلف درمانی را با یکدیگر ترکیب کنند تا درمان اثربخشی بیشتری داشته باشد. از جمله این درمان‌ها را در ادامه می‌توانید بخوانید.

1. درمان دارویی

می­توان از درمان دارویی برای درمان خونریزی شدید در دوران پریود استفاده کرد. جهت انجام این درمان ابتدا پزشک با بررسی خود مشکل را تشخیص می­دهد. سپس بر اساس تشخیص خود داروهای مناسب را توصیه می‌کند. در برخی موارد، پزشک برای کاهش خونریزی شدید دوران پریودی، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی  مانند ایبوپروفن یا مفنامیک اسید تجویز می‌کند.

این داروها معمولاً از طریق اثر کاهش التهاب و فشار خونریزی باعث درمان خونریزی شدید می‌شوند. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است از داروهای تنظیم کننده هورمون مانند قرص‌های آنتی‌پروژسترون، استروژن یا ترکیبی از آن‌ها برای درمان قاعدگی سنگین استفاده کند. علاوه بر این، برای تشخیص دقیق­تر و درمان مؤثر گاه پزشک نیاز دارد بررسی‌های تکمیلی انجام دهد. این بررسی­ها شامل آزمایش‌های خون، سونوگرافی، یا هیستروسکوپی می­شود.

2. درمان­های تغذیه­ای

تغذیه مناسب به درمان خونریزی شدید پریودی کمک کند. البته به یاد داشته باشید که باید در کنار تغذیه درمان­های دارویی و مکمل هم دریافت کنید. مصرف برخی مواد غذایی می‌تواند خونریزی را کاهش دهد که در زیر به آنها اشاره می­کنیم:

• مواد غذایی حاوی آهن: مصرف مواد غذایی غنی از آهن مانند گوشت قرمز، ماهی، مرغ، حبوبات (مثل عدس، نخودچی، لوبیا سیاه) و تخم مرغ جلوی کم­خونی را می­گیرند.
• مواد غذایی حاوی ویتامین سی: ویتامین سی به جذب بهتر آهن در بدن کمک می‌کند. مواد غذایی مانند پرتقال، ترنج، گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی، نشاسته و فلفل دلمه قرمز دارای ویتامین سی هستند.
• مواد غذایی حاوی ویتامین K: ویتامین K در فرایند انعقاد خون و تعادل پلاکت‌ها عاملی مهم است. مصرف مواد غذایی مانند اسفناج، کلم، جوانه گندم، کلم بروکلی و گشنیز می‌تواند در درمان خونریزی شدید مؤثر باشد.
• مواد غذایی حاوی اسید چیا: اسید چیا دارای خاصیت جذب آب و تشکیل ژل است و خونریزی را کاهش می­دهد.
• مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها: مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی مانند توت‌ها، شاه‌توت، گیلاس، توت سیاه، گردو، بادام، سبزیجات و آووکادو نیز در درمان خونریزی شدید قاعدگی مفید است.

البته به خاطر داشته باشید که در این موارد هم ابتدا باید با پزشک مشورت کنید. پس از تشخیص مشکل و با تجویز پزشک مواد غذایی گفته شده را مصرف کنید.

3. عمل های جراحی برای خونریزی شدید قاعدگی

درصورتی‌که درمان خونریزی غیرطبیعی قاعدگی از طرق دیگر مانند درمان دارویی مؤثر واقع نشود، ممکن است پزشک درمان از طریق جراحی را توصیه کند. مهم‌ترین عمل‌های جراحی شامل موارد زیر می‌شود:

1. دیلاتاسیون و کورتاژ: روش مذکور این­­گونه است که ابتدا به توسعه و گشودن دهانه رحم (دیلاتاسیون) و سپس خنک کردن و پاکسازی داخل رحم (کورتاژ) می­پردازند. سپس بافت‌های ناسالم، پلیپ‌ها، توده‌های بزرگ‌تر، یا عفونت‌ها را از رحم برمی­دارند.
2. عمل هیسترکتومی: اگر مشکل خونریزی شدید دوران پریودی به عوامل ساختاری مانند فیبروم رحم، ورم رحم، تشکیل پلیپ‌های بزرگ و… برگردد، ممکن است این عمل انجام شود. در این جراحی، رحم به طور کامل یا جزئی برداشته می‌شود.
3. عمل لاپاراسکوپی: اگر علت خونریزی شدید قاعدگی مرتبط با مشکلات ساختاری مانند فیبروم رحم، پلیپ‌ها، یا ورم باشد، از این عمل استفاده می­شود. در این جراحی، با استفاده از لاپاراسکوپ و ابزارهای کوچک، توده‌ها و تغییرات ساختاری از رحم حذف می­شوند.

این نکته را فراموش نکنید که پزشک متخصص بهترین تصمیم­گیرنده در خصوص راه مناسب درمان شماست. او با انجام معاینات و آزمایشات لازم، تشخیص دقیق را می­دهد. سپس راه درمان مناسب را برای شما پیشنهاد می‌دهد.

4. داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی

داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی می‌توانند به درمان خونریزی بیش از حد در قاعدگی کمک کنند. این دسته از داروها علاوه بر اثر ضد التهابی، اثرات ضددرد نیز دارند. میزان مصرف و نوع دارو بستگی به شدت خونریزی و شرایط هر شخص متفاوت است. در هر صورت، برای مصرف این داروها حتماً از مشورت پزشک بهره بگیرید. به یاد داشته باشید که این داروها نیز مانند هر داروی دیگری عوارض جانبی دارند. بنابراین بدون تجویز پزشک و به صورت سر خود از آن استفاده نکنید.

5. آی یو دی هورمونی

استفاده از روش ضدبارداری IUD هورمونی امکان درمان خونریزی شدید در قاعدگی را فراهم می‌کند. آی یو دی هورمونی شامل هورمون‌های پروژسترون است که به صورت مستقیم در رحم آزاد می‌شود. این هورمون­ها در کاهش خونریزی مؤثرند. با استفاده از IUD هورمونی می­توان مدت و شدت پریود را کم کرد. این آی یو دی­ها معمولاً 3 تا 5 سال کارایی دارد.

مهم است از پزشکتان برای مشخص شدن مزایا و معایب استفاده از این نوع آ یو دی مشورت بگیرید. پزشک با توجه به شرایط شما می­گوید که این روش درمانی برای شما مؤثر خواهد بود یا نه. در مجموع آی یو دی هورمونی با دو روش زیر انجام می‌شود.

• جراحی از طریق امواج
• فراصوتی متمرکز
  درمان خونریزی شدید در قاعدگی با استفاده از جراحی امواج فراصوتی متمرکز نیز قابل انجام است. این روش جراحی غیرتهاجمی بوده و با استفاده از امواج فراصوتی برای درمان بیماری‌ها و مشکلات مختلف در بدن به کار می­رود. این امواج روی بافت­های هدف تمرکز می­کنند. این کار موجب کاهش خونریزی دوره پریودی می­شود.
  مزایای استفاده از این شیوه جراحی عبارت‌اند از:
• روش غیرتهاجمی: در این روش، نیاز به برش­هایی که در جراحی انجام می­شود، نیست. بدین ترتیب جراحی باز نیاز ندارد و با عملکرد امواج روی بافت­های هدف مشکل رفع می­شود.
• بدون نیاز به بی­هوشی عمومی: این روش درمان خونریزی غیر طبیعی در قاعدگی از طریق بی­حسی موضعی صورت می­گیرد و بی­هوشی عمومی نیاز نیست.
• بازتولید سریع: پس از جراحی، بازتولید بافت‌های آسیب­دیده شروع می­شود و زمان بهبود کمتر است.
• عوارض کمتر: عموماً عوارض این روش کمتر از جراحی­های تهاجمی بوده و بدن سریع­تر به روال طبیعی خود باز می­گردد.

البته در نظر داشته باشید با وجود تمام مزایای این روش، الزاماً برای همه بهترین روش درمان محسوب نمی‌شود. برای تشخیص روش مناسب باید نظر پزشک متخصص را جویا شد.

6. درمان­ های سنتی

در طب سنتی هم برخی درمان­ها و روش­ها  برای درمان خونریزی شدید وجود دارد. با این وجود، این روش­ها تأیید کامل علمی نشده­اند و بهتر است درصورتی‌که می­خواهید از آنها استفاده کنید، نظر پزشک خود را جویا شوید. برخی روش­های سنتی معمول عبارت‌اند از:

• دمنوش آویشن: آویشن ممکن است برخی خواص ضدالتهابی و ضد خونریزی داشته باشد. اگر پزشک تأیید کرد می­توانید از دمنوش آویشن برای درمان خونریزی شدید قاعدگی خود استفاده کنید.
• روغن رازیانه: روغن رازیانه در طب سنتی برای کاهش خونریزی پریود توصیه شده است. برای این کار باید چند قطره روغن رازیانه را به نوشیدنی خود اضافه کنید و آن را مصرف کنید.
• عرقیات گیاهی: برخی گیاهان مانند زعفران، گل یاس، آویشن، شیرین‌بیان، و کاهو نیز در طب سنتی برای درمان خونریزی شدید قاعدگی توصیه شده­اند.

مهم است که هرگز خودسرانه از درمان­های سنتی استفاده نکنید. کاربرد این روش­ها نیاز به نظر و تأیید پزشک دارد. شایان ذکر است که در مقاله درمان درد رحم در پریودی می توانید با راهکارهای درمانی این مشکل آشنا شوید.

کدام درمان در خونریزی زیاد دوران قاعدگی تأثیر بهتری دارد؟

همه درمان­ها روی تمام افراد تأثیرات یکسانی ندارد. افراد پاسخ­های متفاوتی به درمان­های یکسان می­دهند. بنابراین ممکن است یک درمان روی یک فرد جوابگو باشد و روی فرد دیگری اثر غیرمستقیمی داشته باشد. در ادامه، چندین روش درمانی مؤثر برای درمان خونریزی شدید در پریودی را بررسی می­کنیم.

• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی: داروهایی مانند ایبوپروفن و مفنامیک اسید می­توانند در کاهش خونریزی شدید دوران پریودی مؤثر باشند. معمولاً، این داروها باید قبل از شروع قاعدگی و در مدت مشخصی مصرف شوند.
• آنتی فیبرینولیتیک‌ها: مانند اسید امینوکاپروئیک، ترانکسامیک اسید و دگزامتازون که این داروها انعقاد خون را کم کرده و خونریزی را کاهش می­دهند.
• دیلاتاسیون و کورتاژ: این روش جراحی شامل توسعه و گشودن دهانه رحم (دیلاتاسیون) و سپس خنک کردن و پاکسازی داخل رحم (کورتاژ) است که گاه توسط پزشکان برای درمان خونریزی‌های شدید قاعدگی توصیه می­شود.

سخن پایانی

در نهایت درباره درمان خونریزی شدید قاعدگی باید اشاره کنیم با وجود اطلاعاتی که ارائه کردیم، خوددرمانی یا بی‌خیالی در درمان خطرات زیادی را متوجه شما می‌کند. احتمال پیشرفت بیماری خطرناک زمینه‌ای، ایجاد عوارض ناگوار و پایدار از جمله آسیب‌هاست. بنابراین پیشنهاد می‌شود برای درمان خونریزی شدید قاعدگی به پزشکان حاذق و مجرب مراجعه کنید تا از طریق تشخیص درست، درمان مناسب را به شما پیشنهاد دهند. مجموعه ما کمک می‌کند کلیه قدم‌های لازم را تا بهبودی کامل با اطمینان بردارید. بنابراین در اسرع وقت به مراکز درمانی مورد نظر مراجعه کنید.