چرا عمل کیست تخمدان انجام می‌دهیم؟ عمل جراحی کیست در تخمدان باهدف درمان و خارج‌کردن کیستها از داخل تخمدان‌ها توسط پزشک انجام می‌شود. روش جراحی کیست در تخمدان بسته به‌اندازه، نوع کیست و علائم آن بستگی دارد و در اغلب مواقع به‌صورت لاپاراسکوپی صورت می‌گیرد. اما مواقعی نیز وجود دارد که به عمل باز (لاپاروتومی) نیاز است.
هرچه کیست بزرگ‌تر باشد، احتمال پارگی آن نیز بیشتر می‌شود. درد شدید ناحیه شکم، نفخ شدید، لکه بینی و… می‌تواند نشانه پارگی یا ترکیدن کیست تخمدان باشد. پس از اینکه جراحی کیست تخمدان توسط بهترین دکتر زنان برای کیست تخمدان در تهران با موفقیت انجام شد، بیمار از بیمارستان مرخص شده و لازم است مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی را رعایت کرده تا احتمال بروز عفونت و دیگر عوارض جانبی جراحی به حداقل برسد. با ما باشید تا کامل‌ترین اطلاعات در مورد عمل‌کردن کیست داخل تخمدان را بررسی کنیم.
فهرست مطالب
شیوه و نحوة عمل کیست تخمدان زنان
زمانی که توده در تخمدان شما خودبه‌خود یا با درمان‌های دارویی غیرجراحی از بین نرفته باشد و یا شما دچار علائم شدید ناشی از وجود کیست شده باشید، پزشک متخصص زنان لازم می‌داند که برای درمان قطعی، به سراغ عمل کیست تخمدان برود. بر حسب سن شما، تمایل شما به فرزندآوری و اینکه دلیل عمل بیرون آوردن غده تخمدان چه بوده است؟ آیا بدخیمی وجود داشته یا خیر؟ شیوه و نحوه جراحی کیست درون تخمدان متفاوت است.
با اینکه اکثر کیست‌های تخمدان نیازمند درمان‌های پیچیده نمی‌شوند، اما جراحی غده درون کیست در تخمدان در کیست‌هایی که قطر بالا دارند و یا علائم شدید ایجاد کرده‌اند، الزامی است. ۵ تا ۱۰ درصد تمام زنانی که دچار توده در تخمدان هستند، کارشان به جراحی می‌کشد. شیوه‌های جراحی غده در تخمدان را در ادامه نام‌برده و توضیح داده‌ایم. جراح شما یکی از دو تکنیک زیر را برای برداشتن غده تخمدان انتخاب خواهد کرد.
عمل جراحی لاپاروسکوپی غده درون تخمدان یا جراحی بسته کیست
عمل جراحی لاپاراتومی غده داخل تخمدان یا جراحی باز کیست
حالا ببینیم که نحوه عمل خارج‌کردن غده تخمدان در هر یک از دو شیوه بالا چگونه است. در جراحی کیست‌های تخمدان برای برداشتن غده داخل تخمدان، شما با یک جراحی ساده و کم عارضه مواجه هستید که در طی آن، برش بزرگ به روی شکم ایجاد نمی‌شود. ابزار جراحی که متصل به دوربین و لامپ نورانی هستند، از طریق چند شکاف بسیار کوچک از روی شکم، وارد محوطه شکم و لگن میشوند، پزشک کیستها را به روی مانیتور مقابل خود مشاهده می‌کند و اقدام به خارج‌کردن کیست می‌کند.
تکنیک دوم که تکنیک جراحی باز یا روش لاپاراتومی است؛ پزشک یک برش نسبتاً بزرگ به روی شکم شما ایجاد می‌کند. برای انجام این جراحی، شما نیازمند بیهوشی عمومی هستید. جراح از طریق شکاف بزرگ اعمال شده وارد محوطه شکم و لگن می‌شود و به طور مستقیم، تخمدان و سایر بافت‌ها را مشاهده کرده و کیستها را خارج می‌کند.
در دوشیزگان یا بانوانی که کیست‌های خوش‌خیمی دارند که سایزشان کوچک است، لاپاراسکوپی شیوه انتخابی جراحی کیست در تخمدان است و در افرادی که توده داخل تخمدان بزرگ دارند یا کیست آنها دارای مشخصات بدخیم است و یا قرار است همراه با توده درون تخمدان، تخمدان، لوله رحمی، رحم و بافت‌های دیگر نیز خارج شوند، لاپاراتومی ارج است.
چرا بعد عمل کیست تخمدان پریود نشدم؟
یکی از نگرانی‌های شایع و دغدغه‌های اصلی شما عزیزان، زمان پریود شدن پس از عمل کیست تخمدان است. آیا احتمال دارد که پس از عمل جراحی کیست‌های تخمدان پریود نشویم؟ این سؤال بسیاری از شما مراجعین محترم است. خارج‌کردن کیست داخل تخمدان به هر شیوه‌ای که انجام شده باشد، لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی، امکان دارد شما را با تغییراتی در الگو و عادت خونریزی ماهانه روبرو کند.
تعدادی از شما عزیزان، بلافاصله پس از خارج‌کردن کیست درون تخمدان، ممکن است دچار خونریزی واژینال بسیار حجیم و شدید شوید که گاهی تا دو روز هم طول می‌کشد. عمل، عموماً ۷ تا ۱۰ روز قبل از تخمک‌گذاری انجام می‌شود. در اکثر افراد، موعد بعدی قاعدگی، فقط چند روز عقب خواهد افتاد و امکان ندارد که فردی اصلاً بعد از جراحی کیست در تخمدان راست خود پریود نشود.
یادتان نرود که استرس جراحی و تغییرات هورمونی ایجاد شده به دنبال جراحی کیست در تخمدان، می‌تواند باعث شود که عادت ماهیانه شما به تأخیر بیفتد. این بی‌نظمی‌ها در حدود ۴۰ روز اول پس از جراحی کاملاً طبیعی است و جای نگرانی ندارد. پس ممکن است شما تا ۶ هفته پس از جراحی خود، به عللی که نام بردهایم، پریود نشوید. این مدت در بین افراد مختلف متغیر است، اما بالاخره پریود خواهید شد.
اگر حدود ۴۰ روز تا ۶ هفته از جراحی شما گذشته و هنوز دچار پریود نشده‌اید، حتماً با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.
عوارض عمل کیست تخمدان با بی‌حسی
آیا ممکن است بعد از عمل کیست تخمدان با بی‌حسی و به شیوه لاپاراسکوپی یا جراحی بسته دچار عوارض شویم؟ عوارض بعد از جراحی کیست‌های تخمدان با بی‌حسی کدام‌اند؟ طبیعی است که شما بخواهید از عوارض ناشی از جراحی کیست در تخمدان با بی‌حسی یا به طریق لاپاروسکوپی اطلاع پیدا کنید.
نکته مهم این است که بدانید جراحی‌های لاپاراسکوپی تخمدان باید حتماً توسط جراح زنان باتجربه در تکنیک لاپاراسکوپی انجام شود، در این صورت دیگر نباید نگران عارضه جدی و ماندگاری باشید.
عوارض شایع و گذرا جراحی کیست‌های تخمدان با بی‌حسی عبارت‌اند از
خونریزی که در حد خفیف است
سوزش و درد در محل زخم
درد شانه و کتف و بازو
این عوارض کاملاً گذرا هستند و خودبه‌خود رفع میشوند. عوارض مهم و جدی به شرح زیرند که عموماً به دلیل سپردن عمل جراحی کیست در تخمدان به فرد بی‌تجربه رخ می‌دهد.
آسیب‌دیدگی‌های اعضای داخلی بدن مانند آسیب‌دیدگی مثانه، معده و روده، آسیب‌دیدگی سرخرگ‌های حیاتی بدن، ورود حباب‌های گاز دی‌اکسیدکربن که در جراحی‌های لاپاراسکوپی استفاده می‌شود به داخل سیاهرگ‌ها و سرخرگ‌ها،عوارض ناشی از داروهای بیهوشی، لخته‌های خون در سیاهرگ‌ها و افزایش احتمال آمبولی خطرناک ریه و عفونت. عفونت‌ها می‌توانند در محل زخم باشند یا در داخل شکم و لگن اتفاق افتاده باشند. تب، لرز، بی‌حالی، بی‌اشتهایی، خواب‌آلودگی و خروج چرک از زخم‌ها را جدی بگیرید.
علت‌های ایجاد کیست تخمدان
اکثر کیست‌های تخمدان به علت به‌هم‌خوردن تعادل هورمون‌های زنانه ایجاد میشوند. مهم‌ترین و اصلی‌ترین علت‌های ایجاد غده درون تخمدان عبارت‌اند از
افزایش بیش از حد نرمال هورمون‌های استروژن و پروژسترون
به‌هم‌خوردن تعادل در سطح خونی هورمون‌های محرک تخمدان که از هیپوفیز ترشح میشوند؛ یعنی هورمون LH و FSH
ابتلا به سندروم مقاومت به انسولین که شامل موارد زیر می‌شود.
دیابت نوع ۲ یا چاقی شکمی
سندروم تخمدان پلی کیستیک که به تنبلی تخمدان نیز معروف است
پرکاری تیروئید یا هیپرتیروئیدیسم
بعضی داروها، به‌عنوان‌مثال داروهایی که دارای میزان بالایی از هورمون استروژن هستند و همچنین داروهای محرک تخمک‌گذاری که در درمان نازایی تجویز میشوند، مانند کلومیفن و لتروزول؛ احتمال ایجاد غده داخل تخمدان را بالا می‌برند.
علت بعدی عفونت‌ها
پس می‌بینید که چه عللی ریسک تشکیل غده داخل تخمدان را بالا می‌برد. پس اگر شما به هر کدام از این مشکلات دچار هستید، بهتر است قبل از اینکه درگیر توده در تخمدان، علائم و جراحی کیست در تخمدان شوید، هم اکنون با مشاوره تخصصی که از پزشکان ما دریافت می‌کنید، مانع پیشرفته‌شدن شرایط شوید.
مراقبت‌ها و بایدونبایدهای بعد از عمل کیست تخمدان
اگر قصد انجام عمل کیست تخمدان چپ را دارید یا به‌تازگی این جراحی را پشت سر گذاشته‌اید، توصیه می‌کنیم که بادقت، مراقبت‌ها و باید نبایدهای پس از جراحی را بخوانید و به‌خاطر بسپارید. نکات مهم به شرح زیر هستند.
پس از اتمام جراحی کیست در تخمدان خود، در اتاق ریکاوری خواهید ماند تا شرایط کلی شما از قبیل تعداد ضربان قلب، فشارخون و…. مدیریت شود. اگر جراحی کیستها در تخمدان را انجام داده باشید دو تا سه ساعت در بیمارستان تحت‌نظر خواهید ماند. ممکن است یک شب هم در بیمارستان بمانید. اگر لاپاراتومی انجام داده باشید، حتماً یک الی دو شب در بیمارستان خواهید ماند.
در ساعت پس از عمل جراحی کیست در تخمدان، احساس ناخوشایند در شکم و لگن طبیعی است. به‌خصوص افرادی که لاپاراسکوپی را پشت سر گذاشته‌اند، به علت گاز دی‌اکسیدکربن به‌کاررفته در طی جراحی، این دردهای ناخوشایند را در شکم، لگن و حتی کتف و شانه احساس می‌کنند. درد و سوزش در محل برش‌های جراحی در افرادی که لاپاراتومی یا لاپاراسکوپی انجام داده‌اند نیز، در روزهای اول شایع است.
اگر دارو بیهوشی برای شما استفاده شده باشد، تا حدود ۲۴ ساعت هوشیاری کامل و تمرکزتان دچار اختلال است. در این مدت باید حتماً به کمک همراه یا پرستار راه بروید.
مصرف الکل در روزهای اول پس از جراحی ممنوع است. مصرف سیگار، قلیان و هر فرآورده دیگری از توتون و تنباکو حداقل تا یک هفته پس از جراحی ممنوع است.
بهترین تغذیه برای روزهای اول پس از جراحی، مایعات رقیق مانند سوپ است. مصرف مایعات ولرم و سوپ‌های حاوی فیبر در روزهای اول باعث می‌شود که نفخ و یبوست شما بهبود یابد.
بلافاصله پس از آنکه تا حدودی هوشیار شدید، توسط پرستار یا بهیار، باید از تخت پایین بیایید و چند قدم راه بروید. چند قدم راه‌رفتن اولیه بسیار مهم است. هم به شما کمک می‌کند که از لخته و ایجاد آمبولی پیشگیری شود و هم باعث بهبود کارکرد دستگاه گوارش می‌شود. به‌طورکلی هر چقدر زودتر از تخت پایین بیایید و هر چقدر بیشتر به پیاده‌روی روزانه بها دهید؛ شرایط کلی شما سریعتر بهبود پیدا می‌کند.
در روزهای اول و هفته‌های اول، نان سبوس‌دار، لبنیات کم‌چرب و سبزی‌های سالم را در برنامه روزانه خود بگنجانید. در این مدت از مصرف فست‌فود، گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، شیرینی‌های چرب و خامه‌ای و غذاهای آماده جدا پرهیز کنید.
تا یک ماه بلندکردن اجسام سنگین، هول دادن و کشیدن اشیاء ممنوع است. ورزش‌های حرفه‌ای، معمولاً به بعد از ۴ هفته اول موکول می‌شود.
4 تا ۶ هفته پس از جراحی‌ها، ممکن است پریود شما دستخوش بی‌نظمی‌هایی شود. حتی ممکن است پریود حجیم با درد زیاد را تجربه کنید. در تمام این مدت، داروهای توصیه شده و نسخه شده را به دقت تهیه و مصرف کنید. از زخم‌ها و بخیه‌ها همانطور که پزشک گفته است، مراقبت کنید. معمولاً ۲۴ الی ۴۸ ساعت پس از جراحی می‌توانید سرپا دوش بگیرید.
در تمام مدت بعد از جراحی کیست‌های تخمدان، زخم‌ها باید تمیز و خشک بمانند. زمان آغاز رابطه جنسی، باید زمانی باشد که پزشک آن را مجاز می‌داند. آغاز زودهنگام رابطه جنسی می‌تواند به‌شدت مشکل‌آفرین شود.
پس از جراحی‌های لاپاراسکوپی برای کیست‌های تخمدان دو تا سه هفته زمان لازم است که به زندگی نرمال بازگردید. اگر لاپاراتومی را پشت سر گذاشته‌اید، این مدت بیشتر است و حتی می‌تواند به بیشتر از ۸ هفته و گاهی تا ۱۲ هفته نیز برسد.
در افرادی با سن پایین که تمایل به بارداری در آینده دارند و کیست خوش‌خیم و با قطرکم دارند، عمل به شیوه بسته یا عمل جراحی کیست‌های تخمدان که با چندبرش کوچک به روی شکم انجام می‌شود، نسبت به جراحی لاپاراتومی ارجحیت دارد.
جراحی باز یا لاپاراتومی، در افرادی که شواهد بدخیمی در کیست‌های تخمدان دارند یا کیست‌های بسیار بزرگ دارند و یا یائسه شده‌اند، بیشتر انجام می‌شود.
سخن پایانی
در مواردی که کیست باعث نازایی و اختلال عملکرد تولید مثل و تخمدان‌ها می‌شود، عمل کیست تخمدان می‌تواند تغییراتی را در قدرت باروری زنان ایجاد کند. اما کیست لزوما منجر به ناباروری نمی‌شود. در واقع بسیاری از کیستها نظیر کیست عملکردی تخمدان نیاز به عمل ندارد و به دلیل درمان ساده با دارو و یا خود به خود، مشکلی در بارداری ایجاد نمی‌کند.
گاهی کیست‌های تخمدان می‌توانند منجر به مشکلات زیادی برای یک خانم شوند. کیستها اگر بزرگ شوند یا رفع نشوند، دردناک شده و خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش می‌دهند. در نتیجه برای آگاهی از وضعیت کیست در تخمدان بهتر است توسط یک متخصص زنان و زایمان معاینه شده و روند درمانی را پیش بگیرید.
به‌طورکلی جراحی کیست تخمدان از بهترین روش‌ها و در برخی مواقع تنها راه‌حل قطعی و موثر برای خارج‌کردن کیست از تخمدان و درمان علائم شدید آن است. در صورت مشاهده هر گونه علائم از کیست تخمدان بهتر است بدون اتلاف وقت به بهترین دکتر زنان کلینیک ما مراجعه نمایید تا در صورت لزوم اقدامات درمانی برایتان انجام گردد
“کلینیک دکتر زنان” با جمعی از پزشکان متخصص و با تجربه در حوزه زنان و زایمان، خدمات جامع و به‌روزی را به مراجعین ارائه می‌دهد. این کلینیک با بهره‌گیری از آخرین دستاوردهای علمی و فناوری‌های نوین، به‌صورت اختصاصی به مسائل بهداشتی و پزشکی زنان، از جمله بارداری، زایمان، ناباروری و بیماری‌های زنان می‌پردازد. تیم پزشکی کلینیک، با دقت و دانش فراوان، در کنار مراجعین هستند تا با ارائه مشاوره‌های دقیق و خدمات تخصصی، به بهبود سلامت و کیفیت زندگی آنها کمک کنند.