سرطانهای اعضای دستگاه تناسلی در زنان شامل سرطان رحم ، دهانه رحم، تخمدانها و واژن می باشد. در بین این موارد، سرطان تخمدان از همه پر خطر تر و کشندهتر، سرطان دهانه رحم از همه شایع تر و علائم سرطان رحم و تخمدان معمولاً در زنان بعد از یائسگی شیوع فراوانتری دارد. آگاهی از نشانهها کنسر رحم و تخمدان برای همه دختران و بانوان الزامی است تا با تشخیص زود هنگام از خطرات این سرطانهای بدخیم در امان بمانند. اگر میخواهید به جواب، سرطان رحم خوش خیم چیست برسید و علائم سرطان دهانه رحم را بدانید و نشانه ها و شایع ترین علائم سرطان تخمدان را از نظر انکولوژیست زنان در تهران بشناسید؛ با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
- 1 علائم سرطان رحم و تخمدان چیست؟
- 2 شایع ترین علائم سرطان تخمدان
- 3 سرطان رحم خوش خیم چیست؟
- 4 علائم سرطان دهانه رحم
- 5 عوارض سرطان رحم و تخمدان
- 6 سرطان رحم و تخمدان به چه علت و در چه سنینی بروز میکند؟
- 7 چگونه علائم سرطان رحم و تخمدان را تشخیص دهیم؟
- 8 روش های درمان سرطان رحم و تخمدان
- 9 مراقبت ها برای دچار نشدن به سرطان رحم و تخمدان
- 10 سخن پایانی
علائم سرطان رحم و تخمدان چیست؟
یکی از نشانه ها و علامت های مهم در علائم سرطان رحم و تخمدان در مرحله پیشرفته، دردهای لگن و دردهای پایین شکم می باشد؛ اما عموماً این نشانهها کنسر رحم و تخمدان که در مراحل اولیه هستند، وجود ندارد. در اکثر سرطان های رحم و تخمدان، فرد مبتلا در مراحل اولیه هیچگونه علامت خواص و منحصر به فرد دارد یا ممکن است فرد مبتلا در مراحل اول کنسر رحم و تخمدان فقط علائم غیر اختصاصی و ناچیز داشته باشد و آنها را جدی نگیرد.
در برخی از افراد، در مراحل اولیه وضعیتی مانند سندروم پیش قاعدگی یا سندروم روده تحریک پذیر ممکن است وجود داشته باشد.
- -دردهای مبهم لگن
- -دردهای مبهم پایین شکم
- -دردهای کمر و پشت
- -سیری زودرس
- -بی اشتهایی
- -علائم ادراری مانند تکرر ادرار و احساس فوریت به دفع ادرار
- -درد هنگام مقاربت جنسی
- -تغییر در عملکرد روده ها؛ به عنوان مثال نفخ یا یبوست
در علائم پیشرفته موارد زیر را شاهد هستیم.
- -کاهش وزن های غیر قابل توجیح
- -بی اشتهایی شدید
- -حالت تهوع
- -خستگی و ضعف زیاد
- -تنفس دشوار و سختی در تنفس که به علت بزرگ شدن توده داخل شکم و لگن و فشار آوردن توده به دیافراگم و ریه اتفاق میافتد.
علائم زیر را جدی بگیرید و در صورت مشاهده هر یک از نشانهها کنسر رحم و تخمدان، فورا با پزشک مشورت کنید.
- -نفخ شکم
- -نفخ و سفت شدن معده به طور مزمن و دائمی
- -یبوست مزمن
- -تکرر ادرار مزمن
- -خون ریزی غیر عادی واژن.(هر نوع خونریزی غیر عادی واژن باید فورا مورد بررسی قرار گیرد)
- -درد و خونریزی هنگام مقاربت واژینال
شایع ترین علائم سرطان تخمدان
در زیر رایج ترین، اصلی ترین و شایع ترین علائم سرطان تخمدان را برایتان آوردهایم. شایع ترین علائم سرطان تخمدان عبارتند از:
-نفخ شکم
-بزرگ شدن اندازه شکم
-تغییر در عادات ماهانه
-خونریزی غیرعادی بین سیکلها
-سیری زودرس و کم شدن میل به غذا
-بیاشتهایی
-ضعف و خستگی مفرط
-احساس درد و ناراحتی مبهم و عمقی در شکم، لگن و کمر
-درد پشت
-تغییر عادات اجابت مزاج؛ به عنوان مثال ابتلا به یبوست طول کشیده
-تکرر ادرار دائمی و نیاز فوری به دستشویی برای دفع ادرار
-تهوع
-سخت شدن تنفس
-احساس توده در شکم
-کاهش وزن شدید
سرطان رحم خوش خیم چیست؟
در جواب سرطان رحم خوش خیم چیست باید گفت زمانی که از توده یا تومورها یا سرطان رحم خوش خیم چیست صحبت میکنیم؛ منظورمان چیست؟ این سوال را بسیاری از شما عزیزان از پزشکان متخصص کنسر رحم مجموعه ما می پرسید. تومورهای خوش خیم رحم انواع و به اصطلاح تایپ های مختلفی دارند. این تودههای خوش خیم رحم، عموماً در بافت همبند تشکیل دهنده دیواره های رحم ایجاد می شوند.
انواع تومورهای خوش خیم رحم عبارتند از: لیومیوم ها، آدنو فیبروماتوز ها و آدنومیوز ها. این اسامی علمی دلالت بر توده های خوش خیم در رحم دارند که در اصطلاح مردم عادی، بیشتر به عنوان تومورهای فیبروئید یا فیبروم و میوم رحم شناخته می شود. این توده ها خوش خیم هستند و سرطانی و بدخیم نمی شوند و عموما درمان نیاز ندارند؛ مگر اینکه باعث مشکلات در قاعدگی و کم خونی فقر آهن شدید به علت خونریزی های قاعدگی زیاد بشوند و یا در ناحیه دیواره رحم باشند که مانع چسبیدن جفت هنگام بارداری بشوند؛ در غیر این موارد درمان لازم نیست.
علائم سرطان دهانه رحم
علائم سرطان دهانه رحم در مراحل ابتدائی هیچگونه علامت و نشانهای ندارد و فقط در تست غربالگری ارزشمند پاپ اسمیر مشخص میشوند. پیشرفت علائم سرطان دهانه رحم و دست اندازی و متاستاز تومور به اعضای مجاور ممکن است علائم زیر را در فرد مبتلا ایجاد کند.
-ناراحتی مبهم در پایین شکم و لگن
-علائمی مانند درد و ناراحتی قبل از عادت ماهیانه
-لکه بینی غیر عادی بین عادات ماهیانه
-درد هنگام مقاربت واژینال
-خونریزی بعد از مقاربت
-خونریزی واژینال بعد از یائسگی
با پیشرفته شدن علائم سرطان دهانه رحم ، علائم زیر پدیدار میشوند.
-نفخ شکم و یبوست
-دردهای شدید شکم، لگن، کمر و پشت
-افزایش تعداد دفعات خونریزی های واژینال بین عادات ماهیانه
-خونریزی واژینال بعد از یائسگی
-ترشح های خونی با بوی بد
-ترشحات آبکی آغشته به خون واژن
-تکرر ادرار دائمی
در سرطان های پیشرفته علائم سرطان دهانه رحم عبارتند از:
-نفخ شدید
-بیاشتهایی
-سیری زودرس
-دردهای بسیار آزار دهنده شکم، لگن و کمر
-خونریزی های شدید واژن
-مشکلات ادراری و گوارشی ثانویه به انسداد توسط بافت های سرطانی
متاسفانه علائم سرطان دهانه رحم در مراحل پیشرفته فاقد درمان قطعی است. در حالی که در مراحل اولیه به راحتی و به طور کامل قابل درمان خواهد بود. خونریزیهای غیر عادی واژینال شایعترین، اولین و مهمترین علامت هشدار دهنده برای سرطان های زنانه میباشد.
عوارض سرطان رحم و تخمدان
بدون تشخیص به موقع و درمان صحیح، ابتلا به عوارض کنسر رحم و تخمدان محتمل خواهد بود. عوارض کنسر رحم و تخمدان به شرح زیر هستند. عوارض سرطان تخمدان:
-انسداد روده بر اثر فشار تومور تخمدان
-سوراخ شدن روده بر اثر انتشار بافتهای بدخیم
-آب آوردن ریه ها یا پلورال افیوژن
-دردهای استخوانی بسیار شدید
-دشواری در تنفس
عوارض سرطان رحم عبارتند از:
-درد های شدید لگن
-کاهش وزن
-نفخ شدید
-دشواری در تنفس
-مشکلات گوارشی مانند انسداد یا پارگی روده ها
نکته مهم در سرطان هایی که اعضای داخل لگن را درگیر میکنند؛ این است که در مراحل پیشرفته به علت چسبندگی هایی که به دنبال انتشار بافتهای سرطانی در بافتهای مجاور ایجاد میکنند؛ باعث دردهای شدید و طاقت فرسا و غیرقابل تحمل در فرد مبتلا می شوند. لذا تاکید می شود که تست پاپ اسمیر و معاینات دورهای را برای آگاهی زودرس از سرطانهای زنانه جدی بگیرید.
سرطان رحم و تخمدان به چه علت و در چه سنینی بروز میکند؟
فاکتورهای مساعد کننده یا به عبارتی ریز فاکتورهایی برای سرطان های رحم و تخمدان وجود دارد. ریزفاکتور یعنی عواملی که احتمال و ریسک ابتلا به سرطانها را در فرد افزایش میدهند. فاکتورهای خطرزا یا ریزفاکتور برای ابتلا به شایع ترین علائم سرطان تخمدان عبارتند از:
-چاقی
-سن بالا
-سابقه خانوادگی
-ابتلا به برخی سرطانهای ژنتیکی در خانواده و آشنایان درجه یک
فاکتورهای خطرزا برای ابتلا به کنسر رحم عبارتند از:
-سن بالا
-ژنتیک مساعد
-سابقه فامیلی
-چاقی
-دیابت تیپ ۲
-درمانهای جایگزین استروژن(منظور استروژن تراپی بدون همراهی پروژسترون میباشد)
از لحاظ سن درگیری برای کنسر رحم و تخمدان به نکات زیر توجه کنید. سن متوسط سرطان آندومتر یا سرطان رحم ۶۰ سالگی است. یعنی کنسر رحم، سرطان زنان یائسه است. سرطان تخمدان در زنان کمتر از ۴۰ سال نادر است. احتمال ابتلا به شایع ترین علائم سرطان تخمدان با افزایش سن بیشتر میشود. البته برخی تومورهای تخمدان مانند دیسجرمینوما در دختران نوجوان شایع تر است. یک دوم بیشتر سرطان های بدخیم تخمدان ها بعد از ۶۳ سالگی یا در حدود همین سنین اتفاق میافتد.
چگونه علائم سرطان رحم و تخمدان را تشخیص دهیم؟
تشخیص زودرس سبب میشود که درمانهای موجود، باعث درمان قطعی و مهار نشانهها سرطان رحم و تخمدان شود و فرد مبتلا را دچار عوارض و مشکلات جدی و دردهای آزار دهنده نکند. اخذ شرح حال دقیق اولین و مهمترین گام برای تشخیص است. پزشک از شما علائم و نشانهها را جویا می شود؛ سابقه بیماریهای فامیلی، مصرف داروها، هورمون تراپی و …. از جمله مواردی است که باید به طور کامل در اختیار پزشک قرار گیرد.
مرحله بعدی معاینه بالینی است. معاینه لگن از مواردی است که توسط پزشک انجام میشود. معاینه باید در شرایط کاملا بهداشتی و با دستکش استریل انجام شود. این معاینه برای ارزیابی نظم، وضعیت و طرز قرار گرفتن رحم، دهانه رحم و مشخصات واژن الزامی است. پزشک تست پاپ اسمیر را برای شما انجام می دهد؛ در کنار همه مراحل، در صورت لزوم از روشهای کمک تشخیصی یا روش های پاراکلینیک استفاده میشود.
از روشهای پاراکلینیک که برای کنسر رحم، تخمدان و دهانه رحم الزامی است، به موارد زیر اشاره می کنیم.
- -تست پاپ اسمیر
- -سونوگرافی شکم
- -سونوگرافی ترانس واژینال
- -کولپوسکوپی
- -هیستروسکوپی
- -هیستروسالپنکسکوپی(عکس رنگی رحم)
- -بیوپسی یا همان نمونه برداری از بافت مشکوک
روش های درمان سرطان رحم و تخمدان
در مراحل اولیه در سرطان رحم و تخمدان، بر حسب سایز، نوع و مرحله پیشرفت تومور از شیمی درمانی و رادیوتراپی استفاده میشود. گاه در تومورهای بزرگ رحم و تخمدان که حتماً به برداشتن کامل نیاز دارند؛ قبل از جراحی، برای کوچکتر شدن و جمع و جور کردن تومور بزرگ، از شیمی درمانی استفاده میشود. شیمی درمانی قبل از جراحی سایز تومور را کوچک تر می کند و جراحی را آسانتر.
بعد از این مرحله در زمان مناسب، دهانه رحم، رحم، لوله های رحم و تخمدان ها برداشته می شود. در نشانهها سرطان رحم و تخمدان پیشرفته، یا در افرادی که دیگر تمایلی به فرزندآوری ندارند؛ برداشت کامل دهانه رحم، رحم، لوله های رحمی و هر دو تخمدان الزامی است. اما در افراد جوانتر که فرزندآوری خواهند داشت؛ درمان به نحویی انجام می شود که تخمدان سالم و رحم حفظ شود و پس از زایمان در صورت نیاز، آنها هم تحت جراحی کاملا از بدن خارج شوند.
-شیمی درمانی
ایمونوتراپی یا ایمنی درمانی
-رادیوتراپی
-انواع تکنیکهای جراحی
امروزه روشهایی تحت عنوان رادیوتراپی وجود دارد که فقط داروهای آن، سلولهای سرطانی را هدف میگیرند و به بافت سالم آسیب نمی زنند.
مراقبت ها برای دچار نشدن به سرطان رحم و تخمدان
- -نگه داشتن وزن در محدوده نرمال
- -تحرک بدنی منظم
- -تغذیه سالم
- -کاهش استرس
- -خواب کافی و با کیفیت
- -عدم مصرف داروهای حاوی استروژن بدون همراهی پروژسترون
- به نکات برای بهبود نشانهها سرطان رحم و تخمدان زیر توجه کنید.
- -مصرف سبزیجات و میوه های تازه حداقل سه وعده در روز
- -استفاده از نان غلات کامل
- -کاهش مصرف گوشت قرمز
- -مصرف حبوبات
- -محدودیت مصرف نمک سدیم
- -پرهیز از مصرف نوشیدنیهای انرژی زا نقش بسیار مهمی در کاهش ریسک ابتلا به سرطان ها را دارد
برای مراقبت، روزانه ۳۰ الی ۶۰ دقیقه پیاده روی، روش عالی برای کاهش ریسک ابتلا به سرطان رحم و تخمدان است. البته سه نوبت پیادهروی در هفته، هر بار ۳۰ دقیقه نیز در مطالعات اثرات درخشانی داشته است. برای مراقبت جهت دچار نشدن به سرطان تخمدان علاوه بر موارد فوق، بهتر است به نکات زیر توجه کنید.
در پیشگیری از نشانهها سرطان رحم و تخمدان ، مصرف طولانی مدت قرص های جلوگیری از بارداری، مانند OCP ها، LD ها و آمپولهای DMPA زمانی که بیش از ۱۰ سال مصرف شوند؛ در مطالعات، ریسک ابتلاع به شایع ترین علائم سرطان تخمدان را به حد قابل توجهی کاهش می دهند. سابقه حاملگی و شیردهی هم خطر ابتلاع به سرطان تخمدان را کمتر میکند.
یادتان باشد مصرف داروهای ضد بارداری ممکن است در مطالعات، احتمال ابتلاع به برخی از سرطانهای تخمدان را کاهش دهد؛ اما بدون شک باعث عوارض دیگر اعضای بدن و تاثیرات نامناسب به روی رحم و پستان میشود. لذا بدون تایید و دستور پزشک متخصص، به سراغ این دارو ها نروید و نکته، مهم اگر ژنتیک و سابقه فامیلی مساعد دارید، در سنین پایین تر برای بررسی به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
سخن پایانی
علاوه بر سرطان های شایع بین دو جنس مانند سرطان پوست، ریه، گوارش و ….، سرطان های ویژهای در جنس زن وجود دارد. اعم از سرطان رحم، دهانه رحم، تخمدان، واژن و …. سرطان دهانه رحم یکی از شایعترین سرطان کشنده در کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما محسوب میشود. در صورت مشاهده علائم سرطان رحم و تخمدان و شایع ترین علائم سرطان تخمدان فورا با پزشک متخصص زنان مشورت کنید تا با درمان به موقع و تشخیص صحیح از عوارض طبیعی و پیشرفت مراحل سرطان جلوگیری شود.
“کلینیک دکتر زنان” با جمعی از پزشکان متخصص و با تجربه در حوزه زنان و زایمان، خدمات جامع و بهروزی را به مراجعین ارائه میدهد. این کلینیک با بهرهگیری از آخرین دستاوردهای علمی و فناوریهای نوین، بهصورت اختصاصی به مسائل بهداشتی و پزشکی زنان، از جمله بارداری، زایمان، ناباروری و بیماریهای زنان میپردازد. تیم پزشکی کلینیک، با دقت و دانش فراوان، در کنار مراجعین هستند تا با ارائه مشاورههای دقیق و خدمات تخصصی، به بهبود سلامت و کیفیت زندگی آنها کمک کنند.