ترشحات واژنی یک روند طبیعی است که همه زنان در دوره‌های مختلف آن را تجربه می‌کنند. در این ترشحات، خون و سایر مواد از پوشش داخلی رحم در یک دوره ماهانه از بلوغ تا یائسگی به استثنای دوران بارداری خارج می‌شود. در طول سیکل قاعدگی، هورمون‌های پوشش داخلی رحم ضخیم‌تر و برای بارداری آماده می‌شود. همچنین هورمون‌ها سبب آزاد شدن تخمک می‌شوند. میزان خونریزی در دوره قاعدگی از سبک تا سنگین و از قرمز روشن تا قهوه‌ای تیره بسته به شرایط فردی متفاوت است. تفاوت ترشحات بارداری و پریود در میزان آنهاست که در ادامه به طور کامل به آنها پرداخته می‌شود. این ترشحات می‌توانند نشانه بروز مشکلی در بدن باشند؛ بنابراین توصیه می‌شود در صورت مشاهده هرگونه تغییر در این ترشحات با متخصص زنان مشورت کنید و از او بخواهید سریع ترین روش باز شدن قاعدگی را ارائه کند.
آنچه در این مقاله می خوانید:
فهرست مطالب
تفاوت ترشحات قبل پریودی و بارداری
ترشحات واژنی معمولاً قبل یا بعد از پریودی ایجاد می‌شوند. در بسیاری از موارد ممکن است ترشحات پیش از قاعدگی در برخی افراد از علائم قبل بارداری باشد. ترشحات قبل از پریودی یا موکوسی در هر سیکل قاعدگی با تغییراتی همراه هستند. این ترشحات با نزدیک شدن به تخمک‌گذاری شفاف‌تر می‌شوند. تفاوت ترشحات بارداری و پریود این است که در دوران بارداری این ترشحات افزایش می‌یابد.
ترشحات موکوسی رحم: ترشحات موکوسی در رحم تولید می‌شوند و به مرطوب ماندن واژن کمک می‌کنند. همچنین مقدار و غلظت آنها در طول سیکل پریودی متفاوت است. این ترشحات سبب پیشگیری از بروز عفونت‌های رحمی می‌شوند. ترشحات رحمی در شرایط عادی چسبناک و غلیظ و شفاف و معمولاً بدون بو هستند. تفاوت ترشحات بارداری و پریود در میزان ترشح آنهاست که در دوران بارداری این میزان افزایش می‌یابد. همچنین میزان این ترشحات در دوران قاعدگی نیز تغییر می‌کند و معمولاً در دوران تخمک‌گذاری میزان ترشحات افزایش و شانس برای بارداری افزایش می‌یابد.
علائم ترشحات پیش از دوره قاعدگی: ترشحات موکوسی پیش از آغاز قاعدگی به صورت مایعی رقیق و چسبناک شبیه به سفیده تخم مرغ است و در روزهای پیش از قاعدگی به راحتی مشاهده می‌شوند. با نزدیک شدن به دوره قاعدگی میزان این ترشحات کمتر شده به همین دلیل غلیظ‌تر به نظر می‌رسند. در زمان تخمک‌گذاری میزان ترشحات به طرز قابل توجهی افزایش می‌یابد.
ترشحات موکوسی در دوران پریود متفاوت هستند. در برخی افراد یک هفته پیش از شروع پریودی، این ترشحات سفید رنگ هستند و در برخی دیگر مخاطی خشک یا اندکی مرطوب دارند.
ترشحات در دوران قاعدگی انواع مختلفی دارند از جمله:
- ♦ ترشحات پس از قاعدگی: میزان ترشحات به طور معمول پس از پایان دوره به طرز قابل توجهی کاهش می‌یابد. به طور معمول ترشحات بین سه الی چهار روز ادامه دارد و مخاط رحم دو هفته پیش از شروع دوره بعدی قاعدگی سفید و چسبناک خواهد شد.
- ♦ ترشحات یک هفته قبل از پریودی: میزان ترشحات یک هفته پیش از قاعدگی کاهش پیدا می‌کند؛ اما ممکن است غلظت آن بیشتر شود. اما در صورت وقوع بارداری، میزان این ترشحات یک هفته قبل از پریودی افزایش می‌یابد.
- ♦ ترشحات قبل از آغاز قاعدگی: ترشحات واژنی یک یا دو روز پیش از آغاز سیکل، معمولاً سفید است و میزان آنها در مقایسه با زمان تخمک‌گذاری کاهش می‌یابد.
- ♦ ترشحات تخمک‌گذاری: ترشحات در این زمان بیشتر از زمان‌های دیگر است و این ترشحات روشن‌تر، سفیدتر و مرطوب و چسبناک هستند.
تفاوت ترشحات بارداری و پریود
رنگ‌ها و بافت‌های مختلف این ترشحات نشان‌دهنده هورمون‌هاست که در زمان خاصی از بدن ترشح می‌شوند. ترشحات پیش از قاعدگی در برخی موارد کمی به زرد متمایل هستند که این دوره قاعدگی فاز لوتئال نام دارد و زمانی رخ می‌دهد که پروژسترون در بدن به بالاترین میزان خود می‌رسد و ترشحات شفاف، کشدار یا آبکی هستند؛ همچنین پروژسترون به مخاط در بدن تبدیل می‌شود. در مواردی با کمک ترشحات می‌توان به سلامت رحم پی برد.
برخی افراد از تفاوت ترشحات بارداری و پریود برای بررسی شرایط خود استفاده می‌کنند. ترشحات، صرف نظر از رنگ آن تا زمانی که بوی ناخوشایند نداشته باشند سالم و طبیعی هستند و در صورت همراه بودن ترشحات با درد، خارش یا قرمزی باید به متخصص زنان مراجعه شود تا علت مورد بررسی قرار گیرد.
ترشحات بارداری مشخصه‌هایی دارند که آنها را از ترشحات دوره قاعدگی متمایز می‌کند. این مشخصات شامل: ترشحات ابتدای بارداری به رنگ قهوه‌ای هستند و زمانی ایجاد می‌شوند که تخمک بارورشده در دیواره رحم لانه‌گزینی کند و در حداکثر چهار روز اول ایجاد می‌شود؛ سپس ترشحات کمی سفید با ظاهری کرمی از واژن خارج می‌شود که علت آن بالا بودن سطح استروژن است. ترشحات دوران بارداری ممکن است سبب بروز عفونت واژنی در فرد شوند؛ بنابراین رعایت بهداشت فردی در این دوره الزامی است. این ترشحات خصوصیاتی دارند که آنها را از ترشحات بارداری متمایز می‌کند از جمله تفاوت‌های ترشحات بارداری و پریود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مهم‌ترین نشانه‌های ترشحات قاعدگی رنگ آنهاست که معمولاً سفید رنگ شبیه شیر یا پنیر است یا می‌تواند از سفید به صورتی یا قهوه‌ای تبدیل شود. ترشحات قاعدگی پیش از زمان قاعدگی از رحم خارج می‌شوند و در زمان تخمک‌گذاری مقدار آنها بیشتر خواهد بود. ترشحات قاعدگی مواد مضر، باکتری‌ها و بوی نامطبوع را از واژن خارج خواهند کرد. در دوران حاملگی بر اثر تغییر سطح استروژن در بدن ترشحات متفاوت خواهد بود. این ترشحات در ابتدای بارداری شیری رنگ با بوی ملایم بوده و هرچه از دوران بارداری می‌گذرد میزان آنها افزایش پیدا می‌کند.
انواع ترشحات رایج در بارداری و تفاوت ترشحات بارداری و پریود
افراد بسته به شرایط موجود در آن و دوره‌های مختلف زندگی خود انواع مختلفی از ترشحات را تجربه می‌کنند. تفاوت ترشحات بارداری و پریود موضوعی است که در ادامه به آن پرداخته می‌شود. رنگ‌ها و انواع ترشحات دوران بارداری شامل:
ترشحات سفید شیری در حاملگی
ترشحات در دوران حاملگی به طور معمول رقیق و موکوس مانند خواهند بود که این نوع ترشحات طبیعی است و نیازی به نگرانی ندارد. ترشحات شایع در دوران حاملگی شامل:
- ♦ ترشحات سبز یا زرد در حاملگی: چنانچه فرد ترشحاتی غیر از سفید شیری در دوران بارداری را مشاهده کند که سبز یا اگر زرد و همراه با بوی بد و خارش واژن باشند، نشانه وجود مشکلی در بدن است و به طور معمول با درد یا سوزش هنگام ادرار کردن یا در حین رابطه جنسی نیز همراه خواهد بود. این علائم می‌توانند از نشانه‌های وجود عفونت مقاربتی یا عفونت‌های واژنی از جمله واژینوز باکتریایی باشند. در بیشتر موارد بیماری‌های مقاربتی علامت مشخصی نداشته و بارداری زمان مناسبی برای انجام آزمایش‌های معمول و تشخیص این موارد خواهد بود. پزشک متخصص پس از تشخیص با شیوه‌های درمانی رایج عارضه را برطرف می‌کند.
- ♦ ترشحات قهوه‌ای در حاملگی: در دوران بارداری ممکن است برخی افراد ترشحات قهوه‌ای رنگی را نیز مشاهده کنند که معمولاً در اثر خونریزی ایجاد می‌شود. ترشحات قهوه‌ای در حاملگی ممکن است نگران‌کننده باشد. به طور معمول یک‌چهارم از زنان باردار در اوایل دوره بارداری خونریزی را در سه ماهه اول تجربه خواهند کرد.
در صورت بروز ترشحات قهوه‌ای بدون هیچ علائم دیگری دلیلی برای نگرانی وجود نخواهد داشت، اما اگر همراه با درد و خونریزی شدید و ادامه‌دار باشد، توصیه می‌شود به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند. متخصص در صورت نیاز برای بررسی‌های بیشتر انجام برخی آزمایش‌ها را تجویز خواهد کرد. - ♦ ترشحات شبیه پنیر دلمه‌ای در حاملگی: در صورتی که در دوران حاملگی، ترشحات بسیار متراکم و غلیظ و پنیر مانند باشد، ممکن است فرد به عفونت مخمری مبتلا شده باشد. به طور معمول عفونت‌های مخمری با خارش یا سوزش هنگام ادرار کردن همراه خواهند بود. به دلیل بروز تغییرات هورمونی در بدن افراد باردار، به ویژه در سه ماهه آخر، این عارضه بسیار شایع خواهد بود. درصورت ابتلا به عفونت قارچی مبتلا، این عفونت هیچ خطری برای جنین ندارد و تنها باید پیش از استفاده از هرگونه کرم یا دارو با متخصص مشورت کنید، زیرا ممکن است برای جنین ضرر داشته باشد.
- ♦ خونریزی لانه‌گزینی در حاملگی: در ابتدای بارداری احتمال دارد فرد هنگام رفتن به توالت ترشحات صورتی رنگ یا حتی رگه‌های خونی مشاهده کند. این حالت، زمانی که تخمک بارور شده به دیواره رحم چسبیده و سبب خونریزی خفیف و طبیعی شود رخ می‌دهد. بهتر است وجود هرگونه خونریزی لانه‌گزینی را به ویژه درحالت شدید بودن با متخصص زنان و زایمان در کلینیک‌های تخصصی در میان گذاشته شود. در برخی موارد ممکن است خونریزی‌های واژینال در اوایل بارداری رخ دهند که از نشانه‌های سقط جنین هستند، بنابراین بروز هرگونه خونریزی باید با متخصص زنان در میان گذاشته شود. اما در بیشتر موارد، خونریزی خفیف طبیعی و بدون خطر خواهد بود که تشخیص این موضوع برعهده متخصص زنان است.
- ♦ ترشحات مرطوب واژن در حاملگی: مورد ترشحات مرطوب به این دلیل نگران‌کننده هستند که تشخیص آنها از مایع آمنیوتیک دشوار است. بهتر است مشکل را با متخصص زنان و زایمان در میان گذاشته تا موضوع مورد بررسی قرار گیرد.
انواع ترشحات پیش از پریود
ترشحات پیش از پریود معمولاً دارای رنگ‌های مختلفی هستند. معمولاً ترشحات واژنی در دوره‌های مختلف متفاوت هستند. از جمله این موارد تفاوت ترشحات بارداری و پریود است. ترشحات پیش از پریود نیز بسته به شرایط ممکن است در افراد با یکدیگر متفاوت باشند. در ادامه مطالب نیز به شرح تفاوت ترشحات پیش از پریود در افراد مختلف می‌پردازیم:
- ♦ قرمز: ترشحات پیش از پریود می‌توانند طیف وسیعی از رنگ قرمز روشن تا تیره را شامل شوند. در حالت طبیعی، ترشحات قرمز رنگ واژن در افراد مختلف هر ۲۸ روز یک‌بار مشاهده می‌شود. هر دوره قاعدگی به طور معمول از ۳ تا ۵ روز است و بعد از پریود نیز ترشحات به رنگ قهوه‌ای مشاهده خواهد شد. ترشحات واژن پس از دوران یائسگی نیاز به بررسی خواهند داشت. با ورود به یائسگی، ترشحات خونی قطع می‌شوند و در صورت مشاهده این ترشحات، باید به متخصص زنان مراجعه شود. ممکن است این شرایط نشانه بروز سرطان در بدن باشد. بعد از عمل برداشتن رحم نیز ترشحاتی قرمز رنگ و خونی مشاهده خواهد شد که ممکن است روزها و حتی هفته‌ها ادامه یابند.
- ♦ سفید: در صورتی که ترشحات واژن در طیف از کرم تا زرد روشن باشند، به معنای این است که ترشحات طبیعی بوده و فرد مشکلی ندارد. اما چنانچه ترشحات واژن، پنیری شکل بود یا بوی نامطبوعی به همراه داشت، ممکن است فرد عفونت قارچی داشته باشد که در این حالت به متخصص زنان مراجعه شود. این ترشحات غلیظ و بدبو هستند و سبب خارش و آزردگی فرد می‌شوند.
- ♦ زرد یا سبز: در صورتی که ترشحات واژن زردرنگ یا متمایل به سبز باشند، نشانه وجود عفونت یا بیماری‌های مقاربتی هستند و باید به متخصص زنان مراجعه شود زیرا این ترشحات ممکن است مشکلات جدی‌تری را به همراه داشته باشند.
- ♦ صورتی: این ترشحات به طور معمول پیش از پریود شدن مشاهده شده و همچنین ترشحات واژن در اوایل بارداری نیز همین رنگی هستند. در برخی افراد پس از تخمک‌گذاری ترشحات صورتی نیز رخ می‌دهد.
- ♦ شفاف و بی‌رنگ: در حالت طبیعی ترشحات واژن بی‌رنگ یا سفید هستند و بافت لزج و شبیه سفیده تخم مرغ دارند. ترشحات در دوران بارداری متفاوت بوده و در این مقاله نیز به شرح تفاوت ترشحات بارداری و پریود پرداخته شد. با داشتن اطلاعات کافی درباره شکل، رنگ و بافت ترشحات واژنی می‌توان وضعیت خود را بررسی کرد.
- ♦ خاکستری: ترشحات خاکستری در اثر وجود عفونت واژینوز باکتریال ایجاد می‌شوند. دیگر علائم این عارضه شامل ناراحتی در ناحیه واژن، ترشحات واژن با بوی پیاز یا بوی بد دیگر و قرمز شدن ناحیه تناسلی می‌شود. در صورت داشتن این ترشحات باید به متخصص زنان مراجعه شود و معمولاً متخصص مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را در این شرایط توصیه خواهد کرد.
تغییرات سطح هورمون استروژن سبب بروز تغییرات در ترشحات واژنی می‌شود. وجود باکتری‌ها و ویروس‌ها نیز سبب بروز تغییرات در این ترشحات می‌شوند. وجود واژینوز باکتریال، عفونت‌های قارچی، سوزاک و کلامیدیا، تریکومونیازیس، بیماری التهاب لگن، سرطان دهانه رحم و تبخال تناسلی از عواملی هستند که بر رنگ و کیفیت ترشحات واژنی تأثیر می‌گذارند. - ♦ لاکتوباسیل: در اثر بروز این عارضه رنگ ترشحات به خاکستری تغییر خواهد کرد. در برخی موارد نیز این عارضه هیچ نشانه خاصی نداشته و این عفونت با تماس جنسی منتقل نخواهد شد. اما افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، بیشتر به این عارضه دچار می‌شوند.
- ♦ عفونت قارچی: با رشد قارچ‌ها در واژن، ترشحات به حالت پنیری تغییر پیدا می‌کنند. این ترشحات به طور معمول بویی نداشته و با سوزش، خارش و آزردگی واژن در هنگام برقراری رابطه جنسی و ادرار کردن همراه هستند. استرس، دیابت، مصرف قرص‌های پیشگیری از بارداری، حاملگی و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها از علل شایع بروز این نوع عفونت هستند.
- ♦ سوزاک و کلامیدیا: سوزاک و کلامیدیا از مشکلات مقاربتی هستند که سبب بروز ترشحات غیر عادی می‌شوند. سوزاک و کلامیدیا از دلایل بروز عفونت دهانه رحم بوده و با ترشحات زرد، سبز و کدر همراه هستند. در صورت ابتلا فرد علائمی مانند درد در هنگام ادرارکردن، شکم‌درد، خونریزی بعد از دخول و لکه‌بینی و خونریزی میان دو پریود را تجربه خواهد کرد.
- ♦ تریکومونیازیس: تریکومونیازیس نوعی عفونت است که از طریق تماس جنسی یا استفاده از حوله و مایوی مشترک ایجاد می‌شود. این عارضه نشانة خاصی نداشته و در صورت بروز علائم می‌تواند با ترشحات واژن سبز، زرد و کف‌آلود همراه باشد. همچنین بروز درد، التهاب و خارش اطراف واژن در زمان ادرارکردن یا برقراری رابطه جنسی نیز از علائم بروز این عارضه هستند.
- ♦ سرطان دهانه رحم: سرطان دهانه رحم بر اثر برقراری رابطه جنسی رخ می‌دهد و می‌تواند سبب بروز سرطان دهانه رحم شود. در برخی موارد این عارصه هیچ علامتی نداشته و در مواردی نیز با ترشحاتی بدبو و آبکی به رنگ‌های قرمز و قهوه‌ای همراه خواهد بود.
- ♦ تبخال تناسلی: عفونت تبخال تناسلی نیز سبب بروز ترشحات واژن غلیظ و بدبو خواهد شد. بر اثر این عفونت زخم‌ها و تاول‌هایی اطراف ناحیه تناسلی مشاهده می‌شوند.
توصیه می‌شود همواره به ترشحات واژن دقت کنید. تغییرات در این ترشحات نشانة وضعیت بدن و سلامت فردی است؛ بنابراین بروز هرگونه تغییر در رنگ و حالت این ترشحات نیازمند بررسی توسط متخصص زنان است. زیرا برخی از مشکلات زنان با تغییر در این ترشحات، خود را نشان می‌دهند و بروز هرگونه تغییر در رنگ یا کیفیت این ترشحات از اهمیت زیادی برخوردار است؛ البته در مواردی از جمله تفاوت ترشحات بارداری و پریود، می‌تواند نشان‌دهندة بارداری فرد باشد.
سخن پایانی
در این مقاله به تفاوت ترشحات بارداری و پریود پرداخته شد. ترشحات در زمان‌های مختلف تغییراتی را به همراه دارند؛ مثلاً در دوران بارداری ترشحات از نظر رنگ و مقدار با سایر مواقع متفاوت هستند که بیشتر این تغییرات طبیعی هستند. بروز تغییر در ترشحات واژنی به قدری اهمیت دارد که باید در صورت مشاهده هرگونه تغییر رنگ یا کیفیت یا ترشحات همراه با بوی نامطبوع به متخصص زنان مراجعه کرد تا علت بررسی و در صورت نیاز شیوه درمانی مناسب تجویز شود.
“کلینیک دکتر زنان” با جمعی از پزشکان متخصص و با تجربه در حوزه زنان و زایمان، خدمات جامع و به‌روزی را به مراجعین ارائه می‌دهد. این کلینیک با بهره‌گیری از آخرین دستاوردهای علمی و فناوری‌های نوین، به‌صورت اختصاصی به مسائل بهداشتی و پزشکی زنان، از جمله بارداری، زایمان، ناباروری و بیماری‌های زنان می‌پردازد. تیم پزشکی کلینیک، با دقت و دانش فراوان، در کنار مراجعین هستند تا با ارائه مشاوره‌های دقیق و خدمات تخصصی، به بهبود سلامت و کیفیت زندگی آنها کمک کنند.