درمان پریود نشدن

آیا با مشکل عدم پریود مواجه هستید؟ طبیعی است زمانی که شما پریود نمی‌شوید ممکن است دچار استرس و نگرانی شوید و علت پریود نشدن برای شما تبدیل به پرسشی مهم شود. بعد از بارداری که شایع‌ترین علت آن مانند عفونت‌های تناسلی، اختلالات هورمونی، مشکلات غدد داخلی، اضافه وزن و کیست‌های تخمدان از عللی هستند که باعث بروز این مشکل بشوند. مهم‌ترین اقدام شما برای رفع این معاینه شدن توسط پزشک زنان است، در ادامه به طور کامل به بررسی درمان پریود نشدن و سریع ترین روش باز شدن قاعدگی می‌پردازیم.

تعریف عدم بروز قاعدگی اولیه و درمان پریود نشدن

آمنوره اولیه یا عدم شروع قاعدگی در دختران تا سن 16 سالگی، از جمله انواع عدم بروز قاعدگی است که ممکن است باعث نگرانی‌های خانواده گردد و حتی ممکن هست که دختر تا زمان 16 سالگی پریود نشود. اگر دختری تا این سن هنوز قاعدگی را تجربه نکرده باشد، حتماً نیاز به بررسی تخصصی دارد.
آمنوره ثانویه، موقعیت دیگری از عدم بروز پریود است که پس از شروع قاعدگی قبلی، قاعدگی به مدت 3-6 ماه و بیشتر قطع شده باشد. این وضعیت نیز نیازمند ارزیابی و مشاوره پزشکی جدی می‌باشد. آمنوره آوولاتوار یا عدم نظم و تناوب در دوره‌های قاعدگی، از جمله وضعیت‌های پرتکرار در دختران است. اگر چرخه قاعدگی بانوان با نامنظمی مواجه شود، نیاز به رصد دقیق و پیگیری‌های پزشکی دارد.
آمنوره آشکار به‌طور کلی وضعیتی دیگری است که به مشاوره پزشکی احتیاج دارد. این موضوع ممکن است ناشی از مسائل هورمونی، گردش خون، یا مشکلات دیگر در نظام تناسلی باشد. آمنوره مخفی نیز وضعیتی است که در آن خونریزی‌های اندکِ رحمی وجود دارد و معمولاً به‌راحتی تشخیص داده نمی‌شود. این وضعیت نیز نیازمند بررسی و ارزیابی دقیق توسط پزشک متخصص است.
پزشک متخصص، برای تشخیص دقیق و علت‌یابی عدم بروز پریود، از ابزارها و تست‌های پزشکی مناسب استفاده خواهد کرد. این تست‌ها شامل اندازه‌گیری سطح هورمون‌ها، آزمایش‌های خون، سونوگرافی تخصصی و سایر ابزارهای پزشکی می‌شود. هدف این تست‌ها،  سقط جنین شناسایی هر گونه نقص یا اختلال در نظام هورمونی یا نظام تناسلی است.

پس از تشخیص درست علت عدم بروز پریود، پزشک متخصص به تناسب و شدت مشکل، برنامه‌ریزی برای درمان پریود نشدن خواهد کرد. این درمان‌ها ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی، تغذیه مناسب، مصرف داروهای هورمونی یا درمان‌های دیگر باشد که هدف آن‌ها برطرف کردن نقص و نظم دادن به چرخه قاعدگی است.
در همه‌ی زنان و دختران که در سن بارداری که یک سیکل پریودشان برهم خورده قدم اول رد بارداری است چراکه در غیر این صورت از نظر قانونی نمیتواند آزمایش‌های تشخیصی و درمان را آغاز کرد ؛بنابراین با تست‌های پزشکی بارداری باید رد یا تایید شود که منجر بهبه طور ناخواسته نشود.
حتی ممکن است که یک دختر تا سن 16 سالگی اصلا پریود نشود که در این دسته از افراد نیز بررسی پزشکی الزامی است. در خانم‌های جوان و دختران نوجوان گفته می‌شود که ممکن است یک کیست منفرد در تخمدان وجود داشته باشد که هیچ خطری ندارند و این کیست‌ منفرد در اکثر افراد پس از سه ماه یا سه سیکل خود به خود برطرف می‌شوند، با در نظر گرفتن این مورد با رد شدن نتیجه بارداری از یک یا دو ماه پریود نشدن می‌توان انتظار برای بهبودی در دوره بعدی را داشت و ماه چهارم بهبودی رخ می‌دهد.

 

درمان پریود نشدن و ارزیابی‌های اولیه

ارزیابی‌های پایه در عدم بروز پریود، مراحل اولیه‌ای هستند که پزشک برای تشخیص علت عدم بروز پریود از آن‌ها استفاده می‌کند. این ارزیابی‌ها به دقت انجام شده و نتایج آن‌ها می‌تواند به پزشک کمک کند تا به علت واقعی عدم بروز پریود پی ببرد و برنامه درمان پریود نشدن را تعیین کند. در زیر به توضیحات بیشتر در مورد هر یک از ارزیابی‌های پایه پرداخته‌ایم:
سوابق پزشکی و خانوادگی: در این بخش، پزشک از بیمار درباره تاریخچه‌ی سلامتی خود و خانواده‌اش پرسش‌هایی می‌کند تا به اطلاعاتی در مورد ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای برسد که ممکن است با عدم بروز قاعدگی مرتبط باشند.
سن شروع قاعدگی و الگوی قاعدگی‌های قبلی: پزشک از بیمار درباره سن شروع قاعدگی و نحوه‌ی الگوی قاعدگی‌های قبلی‌اش سوال می‌کند تا اطلاعات مربوط به سلامت نظام تناسلی را بدست آورد.
علائم ثانویه جنسی: پزشک ممکن است درخصوص تغییرات ثانویه جنسی مانند رشد مو، آکنه و تغییرات در پوست سوال کند، زیرا این علائم نشان‌دهنده تغییرات هورمونی و نظام تناسلی می‌باشند.
وزن و شاخص توده بدنی: محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) به پزشک کمک می‌کند تا تأثیر وزن بر سلامت نظام تناسلی را ارزیابی کند.
معاینه فیزیکی و بررسی علائم بیماری‌های زمینه‌ای: پزشک ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهد و نشانه‌ها یا علائمی که با بیماری‌های زمینه‌ای مرتبط هستند را بررسی کند.
آزمایش‌های خون: انجام آزمایش خون برای اندازه‌گیری هورمون‌های مختلف مانند FSH، LH، استرادیول، پرولاکتین، TSH و PRL به پزشک کمک می‌کند تا وضعیت هورمونی بدن را ارزیابی کند.
آزمایش ادرار برای بررسی بارداری: این آزمایش می‌تواند به تایید یا رد بارداری کمک کند.
سونوگرافی: پزشک ممکن است سونوگرافی برای بررسی وضعیت رحم و تخمدان‌ها انجام دهد و اختلالات ساختاری و هورمونی را تشخیص دهد.
برش‌برداری رحم: در موارد ضروری، انجام برش‌برداری رحم می‌تواند صورت بگیرد تا اطلاعات بیشتری درباره وضعیت رحم و بافت‌های داخلی بدست آید.
انجام این ارزیابی‌ها به همراه معاینه و مشاوره تخصصی پزشک متخصص در زمینه زنان و ناباروری، می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر و درمان موثر‌تر عدم بروز پریود کمک کند. به همین دلیل، اهمیت دارد که به تمامی ارزیابی‌ها با دقت توجه شود تا بتوان بهبود وضعیت را با تدابیر مناسب به‌دست آورد.

 

علل عدم بروز قاعدگی و درمان پریود نشدن

اختلالات متابولیکی نظیر دیابت که می‌توانند به نظام تناسلی زنان آسیب برسانند. سوء تغذیه و کم وزنی که می‌تواند بر سلامت نظام تناسلی تأثیر بگذارد. استرس شدید که می‌تواند توازن هورمون‌ها را به هم بزند و باعث عدم بروز پریود شود.
تغییرات وزنی شدید مانند افزایش یا کاهش وزن به میزان غیرطبیعی که می‌تواند تأثیر مستقیم بر سیستم تناسلی داشته باشد. استرس شدید که می‌تواند نظام هورمونی را تغییر داده و باعث اختلال در دوره‌های قاعدگی شود.
عفونت‌های مزمن یا بیماری‌های مزمن که می‌توانند به عدم بروز پریود منجر شوند. مصرف برخی داروها که ممکن است تأثیر مخربی بر سیستم تناسلی داشته باشند. جراحی یا درمان‌های پرتو درمانی در لگن که می‌توانند باعث اختلال در عملکرد تخمدان‌ها شوند.
تکرار سقط‌ها که ممکن است با تغییرات هورمونی مرتبط باشند. یائسگی زودرس که در این مورد تولید هورمون‌های تناسلی به مراتب کاهش می‌یابد و ممکن است به عدم بروز پریود منجر شود.
پس از شناسایی علل عدم بروز قاعدگی توسط پزشک متخصص، روش درمان پریود نشدن برای شما تعیین می‌کند. در برخی موارد، تغییرات سبک زندگی و تغذیه می‌تواند بهبود وضعیت شما را ایجاد کند. این تغییرات ممکن است شامل افزایش فعالیت‌های ورزشی، مصرف تغذیه‌ی متوازن و سالم، کاهش استرس و اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل باشد.
در برخی موارد، ممکن است نیاز به مصرف داروها یا هورمون‌های مصنوعی باشد تا تعادل هورمونی بدن بهبود یابد و قاعدگی به طور منظم شروع شود. این داروها به مراقبت و نظارت پزشکی دقیق نیاز دارند و تنها باید با تجویز و نظر پزشک مصرف شوند.
در صورتی که علت عدم بروز پریود از ناحیه‌ی آمنوره اولیه ناشی شده باشد و درمان‌های معمول برای بهبود وضعیت کافی نباشند، روش‌های جراحی ممکن است برای رفع این مشکل مورد استفاده قرار گیرند. این جراحی‌ها نیازمند بررسی دقیق و تجویز توسط پزشک متخصص هستند و پیش از اقدام به انجام آن‌ها، تمام جنبه‌ها و مخاطرات مربوط به جراحی به شما توضیح داده می‌شود.

 

درمان پریود نشدن با هورمون درمانی

در درمان پریود نشدن، هورمون‌درمانی نقش بسیار مهمی دارد. در صورتی که علل عدم بروز پریود به عوامل هورمونی مربوط باشد، هورمون‌درمانی به عنوان یکی از روش‌های اصلی درمان پریود نشدن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در برخی موارد، مشکلات هورمونی می‌تواند باعث عدم تنظیم مناسب چرخه‌ی قاعدگی و تخمک‌گذاری شود. استفاده از قرص‌های ترکیبی حاوی استروژن و پروژسترون که به عنوان انواع ضدبارداری معروف هستند، می‌تواند بهبودی در وضعیت قاعدگی به دنبال داشته باشد. این قرص‌ها به موقعیت مناسبی از چرخه‌ قاعدگی ارائه می‌شوند و با القای قاعدگی و عادی‌سازی چرخه‌ی قاعدگی کمک می‌کنند.
علاوه بر این، استفاده از پروژسترون به منظور درمان عدم تخمک‌گذاری در سندرم تخمدان پلی کیستیک از دیگر کاربردهای هورمون‌درمانی است. پروژسترون به عنوان هورمون مهمی در فرآیندهای مختلف نقش دارد و مصرف آن می‌تواند به بازگشت به تخمک‌گذاری طبیعی کمک کند.
در برخی از موارد، مشکلات هورمونی ممکن است منجر به آکنه یا هیرسوتیسم (رشد مو زائد در نواحی زنانه) شود. در این صورت، داروهای ضد آندروژن مانند اسپیرونولاکتون می‌توانند موثر باشند.
هورمون‌های دیگری همچون کلومیفن سیترات و گونادوتروپین‌ها می‌توانند به القای تخمک‌گذاری و تحریک تخمدان‌ها کمک کنند و در موارد مشخص دیگری نیز هورمون‌ها برای تعادل‌دهی به بدن استفاده می‌شوند.

درمان پریود نشدن با دارو درمانی

برای تعیین بهترین روش درمان پریود نشدن، پزشک باید ابتدا علت این مشکل را تشخیص دهد. عواملی مانند وزن بدن، سطح استرس، نحوه تغذیه و سبک زندگی نیز می‌تواند تأثیرگذار بر عدم بروز قاعدگی باشد. برای بهبود وضعیت، تغییرات در روش‌های زندگی نیز به پیشنهاد پزشک اهمیت دارد.

۱. قرص‌های ضدبارداری ترکیبی: این قرص‌ها شامل هورمون‌های استروژن و پروژسترون هستند. با مصرف منظم این قرص‌ها، هورمون‌های تنظیم کننده‌ی دوره‌ی قاعدگی به بدن تزریق می‌شوند و تخمک‌گذاری ممکن است کاهش یابد. این قرص‌ها عمدتاً برای کنترل قاعدگی و جلوگیری از بارداری مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما گاهی اوقات نیز برای بهبود نظام تناسلی و درمان مشکلات مرتبط با عدم بروز پریود مصرف می‌شوند.

۲. مکمل‌های پروژسترون خوراکی: این مکمل‌ها حاوی هورمون پروژسترون هستند و برای کنترل و تعدیل فعالیت آندومتر یا دیواره‌ی رحم استفاده می‌شوند. این داروها ممکن است به عنوان جایگزین داروهای قرص‌های ضدبارداری مورد استفاده قرار بگیرند و برای درمان برخی مشکلات رحم و تنظیم دوره‌های قاعدگی مفید باشند.

۳. داروهای ضد آندروژن: برخی بیماری‌ها مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) به علت افزایش آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه) در بدن رخ می‌دهند. داروهای ضد آندروژن مانند اسپیرونولاکتون ممکن است برای کنترل این هورمون‌ها و بهبود آکنه و سایر علائم مرتبط با PCOS تجویز شوند.

۴. متفورمین: این دارو برای کاهش مقاومت به انسولین و بهبود حساسیت به انسولین در بیماران مبتلا به PCOS مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو می‌تواند به بهبود چربی خون، کاهش وزن و بهبود عملکرد تخمدان‌ها کمک کند و برخی مشکلات مرتبط با عدم بروز قاعدگی را تسهیل نماید.

۵. کلومیفن سیترات: این دارو برای القای تخمک‌گذاری در برخی موارد به کار می‌رود. این دارو با افزایش هورمون‌های تحریک‌کننده تخمدان (FSH و LH) می‌تواند رشد تخمک‌ها را تحریک کند و فرصت باروری را افزایش دهد.

۶. داروهای تحریک‌کننده تخمدان: این داروها نیز مانند کلومیفن، فولیتروپین و گونادوتروپین‌ها برای تحریک تخمدان‌ها به منظور تخمک‌گذاری و افزایش فرصت باروری استفاده می‌شوند.

۷. هورمون تیروئید: در صورت کم‌کاری تیروئید (هیپوتیروئیدی) که می‌تواند یکی از علل عدم بروز پریود باشد، داروهای هورمون تیروئید ممکن است تجویز شوند تا این مشکل رفع شود.

۸. بروموکریپتین: این دارو برای کاهش سطح هورمون پرولاکتین در بدن به کار می‌رود. افزایش غیرطبیعی پرولاکتین ممکن است عاملی در عدم بروز قاعدگی باشد و بروموکریپتین با کاهش این هورمون می‌تواند بهبود آمنوره را تسهیل کند.

 

درمان پریود نشدن و روش جراحی

１. جراحی لاپاراسکوپیک:
جراحی لاپاراسکوپیک یک روش جراحی مینیمالی‌ برای برخی موارد آمنوره است. در این نوع جراحی، از دوربین و ابزارهای کوچک برای انجام عمل درون شکم استفاده می‌شود. این روش باعث کاهش خونریزی، زمان بستری بیمار و زمان بهبودی سریعتر می‌شود. این جراحی معمولاً برای برداشتن پولیپ‌های رحمی یا کیست‌های تخمدانی انجام می‌شود که ممکن است علت عدم بروز پریود باشند.

２. جراحی هیسترکتومی:
اگر عوارض رحمی شدیدی مانند خونریزی مزمن و درد شدید وجود داشته باشد، پزشک ممکن است به جراحی برداشتن رحم، که به عنوان هیسترکتومی شناخته می‌شود، روی آورد. این جراحی موجب برطرف شدن مشکلات مرتبط با رحم می‌شود، اما نیازمند توجه به نکات مهم پیش و پس از جراحی است.

３. جراحی آدرنالکتومی دوطرفه:
توموری که آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه) را ترشح می‌کند و عوارض منفی بر روی نظام تناسلی وجود داشته باشد، ممکن است جراحی آدرنالکتومی دوطرفه انجام شود. این جراحی می‌تواند بهبود علائم آمنوره‌ای مرتبط با افزایش هورمون‌های مردانه را ایجاد کند.

４. جراحی ترمیم ناهنجاری‌های مادرزادی مجاری تناسلی:
برخی بیماران ممکن است با ناهنجاری‌های مادرزادی در مجاری تناسلی مواجه شوند که منجر به عدم بروز قاعدگی می‌شود. این نوع جراحی می‌تواند به ترمیم و بهبود این ناهنجاری‌ها کمک کند و فرصت بروز قاعدگی را افزایش دهد.

５. جراحی برداشتن تومورها:
اگر تومورهای تخمدان یا آدرنال وجود داشته باشند و تأثیر منفی بر روی تولید هورمون‌ها داشته باشند، ممکن است این تومورها جراحی شوند. برداشتن این تومورها می‌تواند باعث بهبود علائم آمنوره و بهبود نظام تناسلی شود.

６. جراحی لوله‌برداری یا IVF:
در مواردی که عدم بروز پریود ناشی از ناباروری است، پزشک ممکن است به جراحی لوله ‌برداری یا فن‌آوری تلقیح مصنوعی (IVF) توجه کند. این روش‌ها می‌توانند فرصت بارداری را افزایش دهند و به بیمارانی که قادر به باروری نیستند کمک کنند.

７. جراحی برداشتن رحم و تخمدان در سن بالا (اووفورکتومی):
اگر در سن بالا عدم بروز قاعدگی و علائمی مشابه با نوع آمنوره‌ای به نام “اووفورکشن” وجود داشته باشد، پزشک ممکن است به جراحی برداشتن رحم و تخمدان (اووفورکتومی) روی آورد. این جراحی ممکن است به بهبود وضعیت بیمار کمک کند و به مشکلات مرتبط با عدم بروز پریود پایان دهد.

 

درمان پریود نشدن با رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی

باید تأکید کنیم که تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی مناسب می‌تواند نقش مهمی در درمان پریود نشدن و بهبود وضعیت عدم بروز قاعدگی داشته باشد. برخی از توصیه‌ها و نکات مرتبط با رژیم غذایی و سبک زندگی عبارتند از:

کاهش وزن در صورت اضافه وزن یا چاقی: اگر دارای اضافه وزن هستید، تلاش برای کاهش آن می‌تواند بهبود عملکرد نظام تناسلی و احتمال بروز قاعدگی را افزایش دهد. برای این منظور، مصرف کمتری از غذاهای پرکالری و باقلیم پرفیبر و مصرف مواد غذایی سالم و متنوع توصیه می‌شود.

محدود کردن مصرف قند و شیرینی‌جات: مصرف بیش از حد قند و شیرینی‌جات می‌تواند باعث افزایش سطح قند خون و تأثیر منفی بر روی نظام هورمونی شود. در نتیجه، محدود کردن مصرف این نوع مواد بهبود وضعیت عدم بروز قاعدگی را تسهیل می‌کند.

افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌های مهمی هستند که به نظام تناسلی و سلامتی کلی بدن کمک می‌کنند. بنابراین، افزایش مصرف آن‌ها به عنوان بخشی از رژیم غذایی مناسب توصیه می‌شود.

مصرف اسیدهای چرب امگا 3: اسیدهای چرب امگا 3 که در ماهی‌های آزاد وجود دارند، می‌توانند به بهبود عملکرد نظام هورمونی و تسهیل فرآیند قاعدگی کمک کنند. برای این منظور، مصرف ماهی‌های گوناگونی مانند سردمه، ماهی سالمون و ماهی تن مخصوصاً توصیه می‌شود.

ورزش منظم: ورزش منظم و معتدل می‌تواند بهبود عملکرد نظام هورمونی و نظام تناسلی را تسهیل کند. فعالیت‌های ورزشی مثل پیاده‌روی، شنا، یوگا و تمرینات قوی‌سازی می‌توانند به بهبود وضعیت عدم بروز قاعدگی کمک کنند.

کاهش استرس: استرس می‌تواند تأثیرات منفی بر روی نظام هورمونی و تناسلی داشته باشد. به همین دلیل، مدیریت استرس و استفاده از روش‌های مانند مدیتیشن، یوگا، تمرین‌های تنفسی و رفتارهای آرامش‌بخش می‌تواند به بهبود وضعیت عدم بروز قاعدگی کمک کند.

خواب کافی و مرتب: خواب به میزان کافی و مرتب می‌تواند به بهبود تعادل هورمون‌ها و تنظیم عملکرد نظام تناسلی کمک کند. بنابراین، حداقل ۷-۸ ساعت خواب را به‌عنوان یک هدف مطلوب در نظر بگیرید.

ترک سیگار و الکل: مصرف سیگار و الکل می‌تواند به عدم بروز قاعدگی و اختلالات نظام تناسلی مرتبط با آن موجب شود. برای بهبود وضعیت، ترک این عادت‌ها مهم است.

مصرف مکمل‌های ویتامین D و کلسیم: در صورتی که در آزمایش‌ها نقص ویتامین D و کلسیم مشاهده شود، مصرف مکمل‌های مرتبط با این موارد بهبود عملکرد نظام هورمونی و تناسلی را تسهیل کند.

 

درمان رحم کوچک و پریود نشدن

رحم کوچک یکی از مشکلاتی است که می‌تواند موجب عدم پریودی یا پریود نشدن در زنان شود. این وضعیت به معنای کاهش حجم و اندازه رحم است که می‌تواند از طریق اسباب‌های مختلفی ایجاد شود. در واقع، رحم کوچک ممکن است به دلیل مسائل زمینه‌ای هورمونی، بیماری‌های تخمدان، التهابات رحم، عوامل ژنتیکی یا عوامل مادرزادی رخ دهد.
درمان رحم کوچک و پریود نشدن بستگی به علت اساسی و شدت مشکل دارد. پزشک متخصص پس از انجام تست‌ها و ارزیابی دقیق، بهترین روش درمانی را برای هر فرد تعیین خواهد کرد. به عنوان مثال، مصرف داروهای هورمونی، جراحی ترمیمی، تزریق هورمون‌ها، یا روش‌های درمانی دیگر ممکن است به کار گرفته شوند.

سخن پایانی

این مقاله پزشکی، توصیه‌ها و راهکارهایی جهت حل مشکلات تنظیم چرخه‌ی قاعدگی ارائه می‌دهد. این مطالب بر اساس آخرین مطالعات علمی و بهترین روش‌های درمانی تدوین شده است. هرگونه تغییرات در تنظیم چرخه‌ی قاعدگی و مشکلات مرتبط با آن، نیاز به مشاوره‌ی پزشکی دارد. با مراجعه به پزشک متخصص و اطلاعات به‌روز از منابع معتبر، می‌توانید بهترین درمان پریود نشدن را برای خود انتخاب کنید و سلامتی خود را حفظ نمایید.