شناسایی زودرس بیماری ها میتواند از پیشرفت بیماری به سمت مراحل پیشرفته جلوگیری کند. بسیاری از بیماری های بدخیم در مراحل اولیه قابل درمان هستند حال آن که در صورت عدم شناسایی به موقع گاها کشنده میباشند. از بین بیماری های زنان، سرطان ها و سایر مشکلات دهانه رحم باعث مرگ و میر و ناتوانی در بیماران میشود. تست غربالگری اسمیر از جمله تست های غربالگری بسیار کارآمد در شناسای این بیماری هاست. در این مقاله به این مطلب میپردازیم که تست پاپ اسمیر چیست؟

سلول های سرطانی در تست پاپ اسمیر چیست؟

سرویکس بخش اتصال رحم به واژن است. این ناحیه از دو بخش اگزوسرویکس و اندوسرویکس تشکیل شده است. اگزوسرویکس خارجی تر بوده و جنس سلول های آن با سلول های اندوسرویکس تفاوت دارد. در ناحیه ای که این دو بخش از سلول های متفاوت به هم متصل میشوند، بیشترین درصد سرطان ها منشا پیدا میکند. ظهور سلول های سرطانی به طور ناگهانی نیست.

معمولا به این صورت است که ابتدا در یک ناحیه رشد سلول ها بیش از حد طبیعی میشود. به این تغییر هایپرپلازی گفته میشود. در این مرحله سلول ها شکل و محتوی سالمی دارند و تفاوتی با سلول های اطراف خود ندارند.

به تدریج این سلول ها دچار دیسپلازی و بدشکلی میشوند. این تغییر به مرور ممکن است باعث بروز سلول های سرطانی شود. یعنی سلول ها علاوه بر رشد بی رویه، دیگر ظاهر و ویژگی های یک سلول طبیعی را ندارند. خود سلول های سرطانی میتوانند رشدی محدود، داخل یک کپسول یا تنها در لایه های سطحی دهانه رحم داشته باشند.

اما در مقابل دسته از این سرطان ها از لایه های سطحی فراتر رفته و به لایه های عمقی تر نفوذ میکنند. در صورت عدم درمان، سلول های بدخیم خود را به غده های لنفاوی اطراف میرسانند و از آن طریق در بدن بخش میشوند. در این مرحله معمولا درمان تهاجمی رادیوتراپی و جراحی لازم بوده و ممکن است بیماری کامل از بدن پاک نشود.

نحوه سرطانی شدن سلول‌ها چگونه است؟

در مورد سرطان سرویکس، عامل مقصر تغییرات سرطانی در بسیاری از موارد آلودگی به ویروسی HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی است. این ویروس باعث ایجاد زگیل در دست، پا، ناحیه ی تناسلی و سایر مناطق بدن میشود. نوع تناسلی آن با انواعی که دست و پارا درگیر میکند گاهی متفاوت است واز طریق تماس جنسی منتقل میشود.

زگیل تناسلی حاصل عملکرد این ویروس بوده و شایع ترین بیماری منتقله از راه تماس جنسی میباشد.. انواع مختلفی از این ویروس وجود دارد که در حال حاضر و با پیشرفت دانش قابل شناسایی اند. همه ی انواع ویروس پاپیلوما خطرناک نیستند. برخی از آنها تنها باعث ایجاد زگیل در ناحیه ی تناسلی میشوند.

اما برخی از آنها از نظر ایجاد سرطان، خطرناک اند. مانند انواع ۱۶ و ۱۸٫ در صورتی که فرد به این انواع از ویروس، از طریق رابطه ی جنسی، مبتلا شود، در معرض سرطانی شدن سلول ها قرار خواهد گرفت. تمام افراد مبتلا به زگیلهای تناسلی خطرناک مبتلا به سرطان نمیشوند.

اما از آنجایی که سرطان درمان بسیار دشواری داشته و میتواند کشنده باشد، درمان موارد خطرناک در همه ی بیماران انجام میشود. حتی مواردی که عاملشان انواع خطرناک نیستند نیز به صلاحدید پزشک درمان خواهد شد. نکته ای که مهم میباشد این است که ممکن است فرد مبتلا تا مراحل بالا علامت خاصی نداشته باشد که باعث شود نیاز به مراجعه به پزشک پیدا کند.

برای همین تست پاپ اسمیر به صورت دوره ای صورت میپذیرد تا موارد مخفی از دست نروند. در صورتی که در اسمیر تهیه شده از سرویکس تغییراتی مشاهده شود، ممکن است اقدام پزشک بسته به شرایط درمان ضایعه یا پیگیری با فاصله ی کمتر باشد.

بیماری های بدخیم ناگهان ایجاد نمیشوند. ابتدا یک سری ضایعه یا رشد غیرطبیعی در بافت اندام مورد نظر به وجود می آید. سپس این بافت ها به مرور دچار تغییراتی بدخیم میشوند و درنهایت سرطان را ایجاد میکنند. شناسایی این رشدهای غیرطبیعی در هر مرحله باعث میشود بتوان از گسترش سرطان جلوگیری به عمل آورد.

در رابطه با سرطان های دهانه رحم یا سرویکس، تست غربالگری اسمیر این تغییرات را نمایان میکند. تست پاپسمیر یکی از انواع تست های غربالگری دوره ای است که توسط متخصص زنان انجام میشود و برای بررسی سلامت دستگاه تناسلی زنان در طول دوره ی باروری اهمیت دارد.

از اغاز دوره ی بلوغ جنسی و زندگی جنسی فعال، تست پاپ اسمیر در دوره های مختلف زندگی و در فرکانس های مختلف حتما باید انجام شود تا در اولین فرصت تغییرلت سرویکس و اختلالات ان را تشخیص داده و اقدامات لازم صورت بگیرد و در مورد مشکلات دیگر به غیراز سرویکس و دهانه ی رحم هم یکسری مراقبت ها و غربالگری هایی از جمله غربالگری رحم و سونوگرافی هم در حوزه پزشکی صورت میگیرد.

غربالگری به ویژه در بیمارید های زنان به جهت اینکه تغییرات هورمونی در طول زندگی دارند ، هم به صورت دوره ای و هم با توجه به شرایط سنیشات تغییر میکند خیلی مهم است که همیشه تحت نظر پزشک متخصص باشند.

تست پاپ اسمیر چیست؟

در این تست، در افراد پس از ازدواج و به صورت دوره ای، با استفاده از یک سواب پنبه ای تعدای سلول از دهانه ی رحم جمع آوری میشود. سپس این سلول ها روی لام آزمایشگاهی قرار داده شده و به پاتولوژی جهت تفسیر ارسال میشود. نتیجه ی این تست مانند هر تست غربالگری دیگری ممکن است منفی کاذب باشد.

یعنی در سرویسک سلول های غیر طبیعی وجود داشته باشد اما تست آن را شناسایی نکرده و نتیجه را طبیعی گزارش کند. این خطا در مواردی رخ میدهد که تعداد سلول های جمع آوری شده کافی نباشند. این اتفاق در مطب پزشکان حاذق احتمال اندکی دارد که اتفاق بیوفتد.

مورد بعد این است که تعداد سلول های غیرطبیعی در بدن شما اندک باشد و توسط فرد جمع آوری نشوند. یا خون و سلول های التهابی در ناحیه وجود داشته باشند و این سلول های غیرطبیعی را مخفی کنند. البته زمان به نفع شماست.

ایجاد سرطان سالها طول میکشد و حتی اگر در یک تست به علت خطاهای یاد شده سلول های غیرطبیعی یافت نشوند، در نوبت بعدی یافت خواهند شد و جای نگرانی ندارد. همچنین درصد خطای پاپ اسمیر بسیار ناچیز است.

تست پاپ اسمیر چیست و چگونه انجام میشود؟

در پاسخ به این پرسش که “آزمایش پاپ اسمیر چیست و چگونه انجام میشود”، باید بگوییم این تست بسیار بی‌دردسر، بی عارضه و بدون خطر و راحت است. انجام آن درد ندارد و سریع صورت میپذیرد. در صورت عدم پیگیری صحیح روش های تهاجمی و دردناک جهت تشخیص بیماری ممکن است نیاز باشند. مانند پایپل. برای همین بهتر است مراجعه ی دوره ای به پزشک زنان جهت غربالگری روتین به تعویق نیوفتد.

در این تست پزشک با استفاده از قرار دادن یک اسپکولوم در واژن به سرویکس دسترسی پیدا میکند و با استفاده از سواب نمونه برداری میکند. این نمونه برداری بدون درد و ایجاد زخم و خونریزی است و بلافاصله بعد از آن میتوانید به انجام کارهای روزمره بپردازید.

قبل از آزمایش پاپ اسمیر چه نکاتی را رعایت کنیم؟

پیش از تست پاپ اسمیر چه نکاتی را رعایت کنیم، در ادامه قصد داریم به این موارد اشاره کنیم. پیش از انجام این تست از دوش واژینال، استفاده از هرگونه ژل، کرم اسپرمیسیدال یا داروهای واژینال اجتناب کنید. همچنین بهتر است برنامه خود را تنظیم کنید تا هنگامی که پریود هستید برای پاپ اسمیر مراجعه کنید. موارد گفته شده باعث شسته شدن سلول ها یا مخفی شدنشان و در نتیجه عدم تشخیص بیماری احتمالی میشوند.

نتایج تست پاپ اسمیر چیست؟

نتایج طبیعی: اگر تنها در تست غربالگری اسمیر شما سلول های طبیعی مشاهده شوند نتیجه ی تست منفی گزارش میشود. در اینصورت نیاز به درمان یا ارزیابی بیشتر نخواهد بود.

نتایج غیرطبیعی

تست غیرطبیعی نمی گوید که شما به سرطان مبتلا شده اید! معنی تست غیرطبیعی به نوع سلول مشاهده شده بستگی دارد. انواع نتایج غیر طبیعی عبارت اند از:

سلول های سنگفرشی غیرطبیعی با اهمیت غیرمعین: سلول سنگفرشی، سلول پوشاننده ی سطح سرویکس است. در این نتیجه ی غیرطبیعی سلول هایی مشاهده شده اند که کمی غیرطبیعی به نظر رسیده اند اما اینکه آیا سلول مشاده شده پیش-سرطانی هست یا خیر واضح نیست. در این موارد پزشک دوباره نتیجه را طبق تست براساس مایع تحلیل میکند تا حضور ویروس پاپیلوما تعیین شود. اگر ویروس با خطر بالا وجود نداشت سلول های غیرطبیعی مشاهده شده نگران کننده نیستند. اما در صورت وجود گونه های خطرناک ویروس، ارزیابی بیشتری مورد نیاز خواهد بود.

ضایعه سنگفرشی داخل اپیتلیالی:

این اصطلاح به ضایعاتی اشاره میکند که در آنها سلول های پیش سرطانی مشاهده شده اند. اگر این تغییرات درجه پایین باشند، یعنی اندازه، شکل و سایر ویژگی های سلول به نفع این باشند که ضایعه پیش- سرطانی است، سالها طول میکشد تا سلول سرطانی شود. اگر تغییرات درجه بالا باشند یعنی شانس بیشتری برای سرطانی شدن ضایعه در آینده ی نزدیک وجود دارد.در این موارد بررسی بیشتر لازم است.

سلول های غده ای غیرطبیعی:

سلول های غده این موکوز ترشح میکنند. سلول های غیرطبیعی غده ای نیاز به بررسی بیشتر دارند. آدنوکارسینوم یا سرطان سلول سنگفرشی: در این نتیجه پاتولوژیست با توجه به ظاهر بسیار غیرطبیعی سلول تقریبا از سرطانی بودن سلول مشاهده شده مطمئن است. در این مورد پزشک سریعا ارزیابی بیشتر جهت قطعی شدن تشخیص انجام میدهد.
در مواردی که تست پاپ اسمیر غیرطبیعی است، پزشک یک پروسه ای به نام کولپوسکوپی را انجام میدهد که در آن از ابزاری با قابلیت بزرگنمایی استفاده میشود. با استفاده از این ابزار واژن، سرویکس و ناحیه تناسلی خارجی با دقت بیشتری مورد ارزیابی قرار میگیرد. پزشک از نواحی ای که غیرطبیعی به نظر میرسند نمونه بافتی تهیه میکند.

سخن پایانی

احتمالا با اولین ویزیتی که به پزشک زنان داشته باشید، این سوال برایتان پیش بیاید که تست پاپ اسمیر چیست؟ و چرا باید این تست را انجام داد؟ در این مقاله اشاره ای به عوارض عدم پیگیری دوره ای و مراجعه مرتب به متخصص زنان، شد.

درمان ضایعات دهانه رحم و زگیل های ویروسی بسیار راحت تر و موثر تر از درمان بیماری پیچیده ای مانند سرطان است. از این جهت تست غربالگری اسمیر تستی بسیار کارآمد در شناسایی تغییرات مشکوک میباشد و میتواند سلول هایی که ممکن است در آینده سرطانی شوند را نیز شناسایی کند. تست پاپسمیر در دوره های مختلف زندگی و در فرکانس های مختلف حتما باید انجام شود تا در اولین فرصت تغییرلت سرویکس و اختلالات ان را تشخیص داده و اقدامات لازم صورت بگیرد