بیماری سرطان رحم در زنان یکی از شایع‌ترین انواع سرطان‌ها در بانوان می‌باشد که برخی پزشکان آن را قاتل خاموش می‌نامند، چرا که این بیماری معمولا ابتدا بدون علامت در بدن رشد کرده و زمانی بدن به آن واکنش نشان می‌دهد که سلول‌های سرطانی شروع به شکل گیری و تکثیر می‌کنند، اما جای نگرانی نیست چرا که اگر خانم‌ها با علائم هشار دهنده این بیماری و فاکتورهایی که بدن را مستعد ابتلا به این بیماری می‌کنند آشنا شوند و همچنین مرتب در چکاپ‌های دوره‌ای شرکت کنند، می‌توانند به راحتی سرطان رحم را در زمان مناسب مهار کرده و یا شکست دهند.
برای مشاوره رایگان آنلاین با متخصص در اینستاگرام با ما همراه باشید. 
تماس جهت مشاوره رايگان و اخذ نوبت تلفنی فهرست مطالب
سرطان رحم در زنان
سرطان رحم در زنان یک بیماری نسبتا خطرناک و همچنین بسیار پیش‌رونده است که مرحله به مرحله رشد می‌کند و اگر مهار نشود با گذر زمان از مراحل ساده به مراحل پیشرفته تغییر وضعیت می‌دهد. در حقیقت سرطان رشد غیر عادی و اضافه بر نیاز سلول‌های رحم می‌باشد که رفتار غیرعادی پیدا کرده‌اند. این سلول‌های غیر عادی در اثر تغییرات یا آسیب‌هایی در بدن ایجاد می‌شوند. حال اگر بخواهیم توالی مراحل شکل گیری سرطان را خیلی ساده بیان کنیم، به شرح ذیل می‌باشند:
1- در ابتدا در اثر تغییرات و اختلالات هورمونی یا ژنتیکی که در بدن رخ می‌دهد سلول‌هایی در رحم تشکیل می‌شوند که رفتار غیر نرمالی از خود بروز میدهند. در ادامه به شرط مساعد بودن شرایط برای ایجاد سرطان (وجود فاکتورهای خطرناک که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد)، این سلول‌ها تغییر و رشد کرده و تبدیل به سلول‌های پیش سرطانی می‌شوند.
2- اگر این سلول‌های پیش سرطانی که قابل شناسایی در آزمایشات غربالگری و کمک تشخیصی هستند مهار نشوند، کم‌کم تبدیل به سلول‌های سرطانی می‌شوند. این سلول‌های سرطانی رشد کرده و تومورهای سرطانی را در درون رحم به وجود می‌آورند. (اکنون شخص دچار سرطان رحم ابتدایی شده)
3- در مرحله بعد این سلول‌ها گسترش پیدا کرده و بافت دهانه رحم را درگیر می‌کنند. (در این مقطع نیز سرطان در مراحل ابتدایی خود قرار داشته که کاملا قابل درمان و مهار شدن است)
4- در ادامه سرطان به خارج رحم انتشار پیدا کرده و بافت‌های خارجی رحم به همراه تخمدان‌ها و لوله فالوپ را درگیر می‌کند. (در این مرحله بیماری بدخیم شده و نیاز به درمان‌های ترکیبی دارد)
5- وقتی بیماری درحالت پیشرفته قرار می‌گیرد واژن و غدد لنفاوی لگن نیز آلوده می‌شوند.
6- در مرحله نهایی که بدخیم‌ترین و پیشرفته‌ترین وضعیت در آن اتفاق می‌افتد، سلول‌های سرطانی به مثانه، شکم، دستگاه گوارش، ریه‌ها، طحال و سایر اندام‌های حساس سرایت کرده و شخص را کاملا درگیر می‌کند. (در چنین
مرحله‌ای هرچه بیمار زودتر اقدام به درمان کند، شانس بهودی او بیشتر خواهد بود)
البته ذکر این نکته لازم است که سرطانی شدن سلول‌ها یک فرآیند زمان‌بر است و در چرخه ابتلا به سرطان رحم در زنان، ابتدا سلول‌های پیش سرطانی و سپس سلول‌های سرطانی شکل می‌گیرند؛ بنابراین با انجام منظم و مداوم چکاب‌های دوره‌ای که قابلیت تشخیص سلول‌های پیش سرطانی را دارند می‌توان این چرخه را قبل از تکمیل شدن شناسایی و متوقف کرد.
علت سرطان رحم در زنان
یکی از متداول‌ترین سوالاتی که در ارتباط با سرطان رحم در بانوان پرسیده می‌شود این است که ریشه و علت سرطان رحم چه چیزی می‌باشد، تا اکنون دلیل مطلق و قطعی وجود ندارد که بتوان آن را علت سرطان رحم دانست، اما پزشکان دریافته‌اند که دو مورد از تاثیر گذارترین عواملی که می‌توانند در سرطانی شدن سلول‌های رحم نقش مستقیم داشته باشند، افزایش سطح هورمون استروژن و نفوذ ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV به بدن می‌باشند.
علاوه بر این دو مورد فاکتورهای دیگری وجود دارند که می‌توانند بستر مناسب را برای بیماری سرطان رحم در زنان فراهم کنند. که در ادامه به معرفی مهمترین عوامل اثرگذار در سرطان رحم در بانوان خواهیم پرداخت.
عوامل اثرگذار در سرطان رحم در زنان
همانطور که گفتیم فاکتورهایی هستند که وجود آن‌ها در هر فرد او را به ابتلای سرطان رحم مستعدتر می‌کنند؛ زیرا این فاکتورها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم بر افزایش احتمال بروز سرطان رحم در زنان اثر می‌گذارند که مهمترین آن‌ها عبارتند از:
– افزایش سن (با افزایش سن در خانم‌ها به دلیل تغییرات هورمونی در بدن و همچنین تضعیف قوای سیستم ایمنی بدن، احتمال سرطانی شدن سلول‌های پیش سرطانی در رحم افزایش پیدا می‌کند)
– اختلالات هورمونی (برهم خوردن و بروز اختلال در تعادل هورمون‌های زنانه و افزایش سطح هورمون استروژن می‌تواند خطر ابتلا به سرطان رحم در بانوان را افزایش دهد)
– درمان‌های هورمونی (برخی داروهای هورمونی خود می‌توانند خطر بروز سرطان رحم در زنان را افزایش دهند)
– اضافه وزن شدید یا چاقی (اضافه وزن یکی دیگر از فاکتورهای اثر گذار بر روی هورمون استروژن است)
– مصرف داروی تاموکسیفن (این دارو که برای پیشگیری و درمان سرطان سینه مورد استفاده قرار می‌گیرد، در رحم همچون استروژن عمل کرده و امکان ابتلای فرد به سرطان رحم در بانوان را افزایش می‌دهد)
– مصرف داروی DES توسط مادر (مادرانی که از دارویی بنام اتیل استیل بسترول با نام اختصاری DES به منظور پیشگیری از سقط جنین استفاده کرده‌اند، احتمال بروز سرطان رحم در دختران آن‌ها بیشتر می‌باشد)
– قاعدگی زودرس در سنین کم
– یائسگی دیر هنگام
– باردار نشدن
– سندرم متابولیک (این سندروم مجموعه‌ای از اختلالات می‌باشد که با هم رخ میدهند، نظیر فشار خون و چربی خون و قند خون بالا و …)
– سندرم تخمدان پلی کیستیک
– سندرم لینچ (داشتن ژن‌های جهش یافته)
– وجود سابقه خانوادگی (افرادی که در بین بستگان خود خصوصا درجه یک شخصی را دارند که به سرطان رحم و یا حتی سرطان پستان، روده و تخمدان مبتلا بوده است، در معرض تاثیر فاکتور وراثت قرار دارند. شخصی که فاکتور وراثت را داشته باشد دیگر فاکتورها نیز بر او اثر گذاری بیشتری خواهند داشت)
– مصرف سیگار
– رفتارهای جنسی غیر نرمال و پرخطر (تعدد در شرکای جنسی، انجام رابطه جنسی در سنین بسیار پایین، عدم رعایت بهداشت جنسی)
– بارداری بیش از اندازه
– بیماری‌های زمینه‌ای و ضعف در سیستم ایمنی بدن مانند اچ آی وی
– سایر بیماری‌های زمینه‌ای همچون دیابت، فشار خون بالا، کم کاری تیروئید
همه مواردی که به آن‌ها اشاره کردیم، به خودی خود عامل قطعی ایجا سرطان رحم در زنان نیستند بلکه وجود این فاکتورها در یک شخص احتمال وقوع سرطان رحم در او را افزایش می‌دهد.
برجسته‌ترین علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم
علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه بیماری ممکن است قدری مبهم باشند، اما با گذر زمان و پیشرفت بیماری علائم قابل توجه و قابل پیگیری کم‌کم نمایان می‌شوند. از مهمترین نشانه هشدار دهنده سرطان دهانه
رحم می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
الف) خونریزی که یکی از شایع‌ترین علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم می‌باشد.
در برخی از خانم‌ها بعد از مقاربت ممکن است خونریزی واژینال اتفاق بیافتد که معمولا خیلی شایع نبوده و دفعات آن کم می‌باشد، اما اگر این خونریزی به دفعات و متوالی اتفاق بیافتد باید توسط پزشک متخصص بررسی شود، زیرا می‌تواند یکی از علائم سرطان رحم در بانوان باشد.
همچنین خونریزی پس از یائسگی عادی نبوده و شخص حتما باید توسط پزشک معاینه شود؛ زیرا خونریزی پس از یائسگی هم می‌تواند یکی از علائم سرطان رحم در زنان باشد.
یکی دیگر از نشانه هشدار دهنده سرطان دهانه رحم بروز اختلال در عادت ماهانه در خانم‌ها می‌باشد، اگر در طول دوران عادت ماهانه مقدار یا دفعات خونریزی زیاد و غیرطبیعی باشد (خونریزی شدیدتر از همیشه باشد)، حتما باید توسط پزشک متخصص بررسی شود.
البته بروز موارد فوق به معنای وجود قطعی سرطان رحم در بانوان نمی‌باشد و نباید نا امید شد، اما در صورت مواجه با هرکدام حتما باید آن را به کمک پزشک ریشه یابی و درمان کنید.
ب) احساس درد در طول رابطه جنسی:
یکی از علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم که می‌تواند مبهم و غلط انداز باشد احساس درد در حین برقراری رابطه جنسی است که گاها نادیده گرفته شده و عادی تلقی می‌شود.
ج) ترشحات بد بو واژینال:
ترشحات واژینال در خانم‌ها می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد که اکثرا ارتباطی با سرطان رحم در زنان ندارند، در بیشتر موارد بوی زننده واژن زنان ناشی از وجود عفونت‌های باکتریایی و قارچی دستگاه تناسلی است. نشانه اصلی این نوع عفونت‌ها بوی نامطلوع همچون بوی تند و ترشحات خاکستری رنگ است. در صورت مواجه با این علائم خصوصا اگر با سوزش و خارش همراه باشند باید به پزشک مراجعه و ریشه یابی و سپس درمان کنید.
اما در مواردی هم این ترشحات می‌توانند نشانه‌ای از شکل گیری سلول‌های پیش سرطانی در رحم باشند، خصوصا اگر شخص پس از رابطه جنسی یا حین ادرار احساس درد داشته باشد.
د) احساس کردن درد در ناحیه لگن، واژن و شکم (خصوصا اگر با دیگر علائمی که گفتیم همراه باشند)
و) مشاهده تغییرات غیر عادی در آزمایش‌های غربالگری دوره‌ای (جواب آزمایش پاپ اسمیر)
ه) علائم بدخیم شدن و پیشرفت سرطان رحم در زنان:
– احساس درد در حین ادرار
– اختلالات مثانه و روده که در اثر گسترش و تکثیر این بیماری به مثانه و روده به وجود می‌آیند (نظیر اختلالات در عملکرد مثانه مثل کاهش یا افزایش ادرار، اختلالات در عملکرد روده همچون اسهال یا یبوست، وجود خون در ادرار یا مدفوع، احساس درد شدید در لگن و مقعد، احساس درد در مثانه
– خستگی، بی اشتهایی و کاهش وزن ناگهانی و شدید که توجیهی برای آن وجود نداشته باشد.
– احساس درد یا تورم در پاها
* روش‌های کمک تشخصی دقیق‌تر برای تشخیص سرطان رحم در زنان:
همانطور که پیشتر گفتیم از سرطان رحم در بانوان با عنوان قاتل خاموش نیز یاد می‌شود، در بعضی از موارد ممکن است رشد این بیماری تا مراحل پیشرفته بدون علائم قابل توجهی انجام گیرد و یا علائم آن بسیار نا‌ملموس و گمراه کننده باشد و بیمار زمانی پی به وجود آن ببرد که بیماری پیشرفت کرده باشد. البته جای نگرانی نیست؛ زیرا با آگاهی بیشتر از علائم متنوع این بیماری که به آن اشاره کردیم و بهره گیری از آزمایش‌های غربالگری دوره‌ای (نظیر تست پاپ اسمیر) و کمک تشخصی دقیق‌تر (کولپوسکوپی، تست اچ پی وی، تست اولتراسوند و غیره) می‌توان این قاتل خاموش را در مراحل اولیه شناسایی، درمان و حتی از شکل گیری آن جلوگیری کرد.
– تست پاپ اسمیر: پاپ اسمیر که مهمترین و یکی از بهترین روش‌های کمک تشخصی بالینی است جهت تحت نظر گرفتن تغییرات سلول‌های دهانه رحم و تشخیص زودهنگام سلول‌های پیش سرطانی یا پیش‌بینی سرطانی شدن این سلول‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین این تست عفونت‌ها، التهاب‌ها و واژینیت‌های موجود در رحم (اختلالات ناشی از وجود انگل‌ها، ویروس‌ها، باکتری‌ها و میکروب‌ها) و آثار و ردپای حضور ویروس اچ پی وی (نه خود ویروس) را نیز مشخص می‌کند. نحوه غربالگری با پاپ اسمیر به این صورت است که خانم‌های بین سنین 21 تا 65 سال که از نظر رابطه جنسی فعال هستند باید هر ۳ سال یکبار تست غربالگری انجام دهند. اگر نتیجه تست مشکوک باشد این تست چند ماه دیگر تکرار شده و از آزمایش‌های تشخیصی دیگر هم کمک گرفته می‌شود.
– تست اولتراسوند: برای تشخیص رشد تومورهای سرطانی، کیست‌های تخمدان و بررسی تخمدان، رحم و دستگاه تناسلی خانم‌ها.
– کولپوسکوپی (بررسی میکروسکوپی واژن و دهانه رحم برای تشخیص سرطان دهانه رحم)
– بیوپسی رحم (نمونه گیری از رحم برای تشخیص سرطان دهانه رحم)
– آزمایش HPV (برای تشخیص ابتلا فرد به ویروس پاپیلومای انسانی)
– سی تی اسکن (تشخیص گسترش بیماری به سایر اندام‌ها)
– سونوگرافی ترانس واژینال و ام آر آی و …
آیا سرطان رحم کشنده است؟
در پاسخ به این پرسش تکراری که “آیا سرطان رحم کشنده است” یا خیر، می‌توان اینطور گفت که سرطان رحم در زنان یکی از خطرناک‌ترین سرطان‌های زنانه به حساب می‌آید، اما به شرط آنکه به مراحل پیشرفته خود رسیده باشد. مانند تمام بیماری‌های دیگر اگر این عارضه در مراحل ساده‌تر یا پیش از سرطانی شدن سلول‌های جهش یافته شناسایی شود خیلی راحت‌تر مهار و درمان می‌شود.
همانطور که پیشتر گفتیم این بیماری اگر پیشرفت کند قابلیت تکثیر شدن به بخشهای حساسی همچون روده، کلیه، ریه، طحال، مثانه، تخمدان‌ها و غدد لنفاوی لگن وحتی مغز را نیز دارد که این اتفاق در مراحل پایانی رخ داده و ابتدا خود را به صورت اختلالات گوارشی و سپس ضعف شدید و … نشان می‌دهد که درمان آن در مراحل پایانی بسایر سخت‌تر بوده و می‌تواند کشنده باشد.
پیشگیری و درمان سرطان رحم در زنان
پیشگیری:
اگر فاکتور وراثت را که بسیار تاثیر گذار است نادیده بگیریم، پیشگیری از ابتلا به سرطان رحم در زنان بسیار ساده‌تر از درمان آن است. کافی‌است با رعایت موارد ذیل احتمال سرطانی شدن سلول‌های رحم را به حداقل برسانیم.
– ورزش و حفظ تناسب اندام و همچنین اصلاح تغذیه و جلوگیری از اضافه وزن
– ورزش منظم که هم به افزایش سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و هم ترشح هورمون‌های زنانه را متعادل می‌سازد.
– انجام منظم و مداوم چکاب‌های دوره‌ای برای تشخیص به موقع سلول‌های پیش سرطانی و جلوگیری از سرطانی شدن آن‌ها (متوقف کردن چرخه در زمان مناسب)
– پرهیز از انجام روابط جنسی خطرناک و رعایت دقیق مراقبت‌های بهداشتی جنسی و شخصی
– مراجعه زودهنگام به پزشک در صورت تجربه فاکتورهای اثر گذار همچون اختلالات هورمونی، قاعدگی زودرس، یائسگی دیر هنگام و یا سابقه خانوادگی و غیره
– همچنین مراجعه زودهنگام به نزد پزشک متخصص در صورت بروز نشانه هشدار دهنده سرطان دهانه رحم که قبل‌تر به آن‌ها اشاره کردیم.
درمان:
روش‌های متفاوتی برای درمان سرطان رحم در زنان وجود دارند که بسته به میزان پیشروی بیماری و شرایط جسمی بیمار و همچنین علائم وی، پزشک متخصص یکی از این روش‌های درمانی را در دستور کار خود قرار می‌دهد:
الف) هورمون درمانی:
هورمون درمانی یا هورمون تراپی یکی از روش‌های غیر تحاجمی درمان سرطان رحم در زنان است، در این روش درمانی برای افزایش دادن هورمون‌های پروژسترون یا کاهش دادن سطح هورمون‌های استروژن از داروهای هورمونی استفاده می‌کنند.
ب) پرتو درمانی:
پرتو درمانی یا رادیو تراپی یکی از جدید‌ترین و بهترین روش‌های درمان سرطان رحم در زنان است که دارای درصد موفقیت زیادی می‌باشد. در روش رادیو تراپی به دو صورت پرتودرمانی خارجی و داخلی، با استفاده از امواج رادیوفرکانسی بخصوص اقدام به از بین بردن هدفمند بافت تومورهای سرطانی می‌کنند.
میزان موفقیت این روش به قدرت بدنی بیمار و میزان پیشرفت و گسترش بیماری بستگی دارد، اما به طور کلی می‌توان گفت که روش پرتودرمانی مقرون بصرفه‌ترین و کم عارضه ترین راهکار برای حذف تومورهای سرطانی و در عین حال حفظ بافت‌های سالم اطراف آن‌ها می‌باشد. معمولا از روش پرتو درمانی به صورت ترکیبی با روش‌های دیگر استفاده می‌شود تا بهترین نتیجه حاصل شود.
ج) شیمی درمانی:
در روش شیمی درمانی برای نابود کردن و مورد هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی شده رحم از داروهای شیمیایی کنترل شده تزریقی یا خوراکی استفاده می‌شود. این روش بیشتر مناسب افرادی است که بیماری آن‌ها در مراحل پیشرفته قرار دارد و به دیگر بخشهای بدن منتشر شده است.
ب) برداشتن رحم:
جراحی رحم یکی از اثر گذارترین روش‌های درمانی سرطان رحم در زنان می‌باشد، این روش بیشتر برای درمان بیمارانی انتخاب می‌شود که بیماری آن‌های در مراحل اولیه خود بوده و به سایر بخش‌ها گسترش پیدا نکرده باشد، در این صورت با برداشت کامل رحم (جراحی هیسترکتومی) از پیشرفت بیماری و گسترش سلول‌های سرطانی به سایر بخشهای بدن جلوگیری می‌شود.
ممکن است پزشک پس از برداشت کامل رحم (جراحی هیسترکتومی) یکی از روش‌های رادیوتراپی یا شیمی درمانی را به عنوان درمان تکمیلی برای اطمینان از نابودی کامل سلول‌های سرطانی و عدم برگشت آن‌ها توصیه کند.
سخن پایانی
در این مقاله، ضمن معرفی علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم به معرفی فاکتورهای اثرگذار بر این بیماری پرداختیم و همچنین به این دو پرسش متداول علت سرطان رحم در زنان چیست و “آیا سرطان رحم کشنده است” یا خیر پاسخ دادیم.
لازم به ذکر است که با توجه به خاموش بودن سرطان دهانه رحم، توصیه می‌کنیم مراقبت از افزایش وزن و انجام تست غربالگری دوره‌ای پاپ اسمیر را جدی گرفته و به محض مواجه با نشانه هشدار دهنده سرطان دهانه رحم برای حصول اطمینان به نزد یک پزشک متخصص مراجه کنید.
“کلینیک دکتر زنان” با جمعی از پزشکان متخصص و با تجربه در حوزه زنان و زایمان، خدمات جامع و به‌روزی را به مراجعین ارائه می‌دهد. این کلینیک با بهره‌گیری از آخرین دستاوردهای علمی و فناوری‌های نوین، به‌صورت اختصاصی به مسائل بهداشتی و پزشکی زنان، از جمله بارداری، زایمان، ناباروری و بیماری‌های زنان می‌پردازد. تیم پزشکی کلینیک، با دقت و دانش فراوان، در کنار مراجعین هستند تا با ارائه مشاوره‌های دقیق و خدمات تخصصی، به بهبود سلامت و کیفیت زندگی آن‌ها کمک کنند.