زمانی که تکثیر سلولهای دهانه رحم یا سرویکس از کنترل و تنظیم طبیعی خارج شوند، فرد دچار سرطان دهانه واژن یا کانسر سرویکس میشود. کانسر سرویکس از شایعترین سرطان‌های مهلک زنان در کشورهای در حال توسعه است. در بین انواع این سرطان شایعترین نوع آن با انواعی از ویروس مولد زگیل تناسلی یا پاپیلومای انسانی همراه است. درمان قطعی سرطان دهانه رحم به نوع سرطان و مرحله پیشرفت تومور بستگی دارد. در مراحل ابتدایی با نمونه پاپ اسمیر تشخیص داده میشود و درمان ساده و ماندگار است، اما در مراحل بالاتر درمان پیچیده و سخت است تا جایی که در مرحله نهایی متاسفانه درمان ها افاقه نمیکند. در نتیجه از همان ابتدا نیاز است تا به بهترین دکتر سرطان رحم در تهران مراجعه کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا درمان سرطان دهانه رحم بیشتر آشنا شوید.
فهرست مطالب
شناخت علل و درمان سرطان دهانه رحم
انواع مختلفی از سرطان دهانه واژن و علائم آن وجود دارد. 90 درصد سرطان‌های دهانه رحم از نوع کارسینوم سلول سنگفرشی هستند که با عفونتهای طولانی مدت اچ پی وی همراه هستند. گفته میشود که مسئول بیش از ۹۰ درصد این نوع سرطان دهانه واژن، hpv نوع 11 و 18 هستند؛ بخصوص تایپ ۱۸ hpv با موارد شدیدتر سرطان دهانه واژن دیده میشود.
نوع دوم سرطان دهانه واژن عبارت‌اند از؛ آدنوکارسینوم دهانه واژن، نوع سوم آن سارکوم دهانه واژن نام دارد که شیوع آن نسبت به مورد اول و دوم کمتر است. در همه انواع نام‌برده‌شده، ژنتیک فرد مبتلا به کانسر سرویکس دخیل خواهد بود.
علائم سرطان رحم بدخیم
در مراحل ابتدایی که تغییرات سرطان رحم بدخیم در سلولهای مخاط دهانه رحم مشاهده میشود ممکن است علائم واضحی را بروز ندهد. اما شایعترین و مهم‌ترین علائم سرطان رحم بدخیم به شرح زیر هستند.
- بی‌نظمی‌های قاعدگی به‌صورت خونریزیهای واژینال بین پریودهای ماهانه
- خونریزی واژینال بعد از یائسگی
- لکه بینی و خونریزی بعد از مقاربت واژینال
- دردهای لگنی مکرر بخصوص هنگام مقاربت
- ترشحات غیر نرمال و بوی بد واژن
- در مراحل پیشرفته علائم ادراری مانند تکرر ادرار و علائم انسداد مجاری ادرار بروز میابد
یادآور میشویم که در مراحل پیشرفتهتر علائم سرطان رحم فرد مبتلا دچار سیری زودرس، کاهش اشتها، بیحالی، ضعف و کاهش وزن خواهد شد.
پیشگیری از سرطان دهانه رحم
آنچه به عنوان راه‌های پیشگیری‌کننده از ابتلا به سرطان دهانه واژن برخواهیم شمرد، نوع کارسینوم سلولهای سنگفرشی است که با اچ پی وی یا ویروس زگیل تناسلی ارتباط دارد. راه‌های پیشگیری از سرطان دهانه واژن و درمان قطعی کنسر دهانه واژن از این نوع به شرح زیر است.
-از داشتن شریک جنسی متعدد پرهیز شود.
-از مقاربت با شریک جنسی مشکوک و ناشناس که سابقه بیماریهای عفونی او را نمیدانید، خودداری کنید.
-در صورت مشاهده زائده مشکوک در ناحیه تناسلی خود یا شریک جنسی از مقاربت خودداری کرده و در اولین فرصت حتماً به متخصص زنان مراجعه کنید.
-آگاه باشید که استفاده از کاندوم مانع انتقال اچ پی وی نمیشود.
-ازآنجاکه راه اصلی انتقال اچ پی وی مقاربت ناسالم است؛ لذا رعایت بهداشت جنسی، اولین و مهم‌ترین راهکار پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه واژن محسوب میشود.
-ازآنجاکه سیستم ایمنی سالم، تنها سلاح مبارزه بدن برای پاک‌سازی ویروس است؛ لذا در جهت تقویت سیستم ایمنی خود موارد زیر را رعایت کنید.
- ورزش کنید تا وزن خود را کاهش دهید.
- از مصرف اسنک‌های چرب و شیرین، غذاهای آماده و فراوری‌شده پرهیز کنید.
- آب سالم بنوشید.
- روزانه ۳ الی ۴ وعده سبزیجات و میوههای تازه مصرف کنید.
- از شرایط استرس‌زا فاصله بگیرید و خواب کافی داشته باشید.
- بانوان دو سال بعد از اولین رابطه واژینال الزامی است که تست پاپ اسمیر انجام دهند و پیگیر جلسات بعدی پاپ اسمیر طبق توصیه پزشک زنان یا ماما باشند.
- تا قبل از ۲۶ سالگی حتماً جهت دریافت واکسن اچ پی وی از پزشک خود مشاوره بخواهید. در کشورهایی که این واکسن اجباری است؛ بروز موارد سرطان دهانه رحم در قیاس با کشورهای در حال توسعه مانند کشور ما به شدت پایین است.
- در صورت بروز هر علامت مشکوک فوراً با متخصص زنان یا ماما مشورت کنید و از خوددرمانی پرهیز کنید.
آیا سرطان رحم قابل درمان است؟
سرطان دهانه واژن از نوع کارسینوم سلول سنگفرشی اگر در مراحل ابتدایی توسط پاپ اسمیر تشخیص داده شود به راحتی و برای همیشه درمان میشود.
البته در صورتی که سرطان دهانه واژن دچار عود شود در مراحل پیشرفته‌تری از تومور قرار می‌گیرد. در این موارد معمولاً خارج کردن دهانه رحم میتواند درمان مناسبی باشد. در انواعی از سرطان دهانه واژن علاوه بر رزکشن کلی، شیمی درمانی و پرتودرمانی برای کاهش عود الزامی است.
مراحل درمان قطعی سرطان دهانه رحم
راهکار درمان سرطان دهانه رحم به نوع تومور و مرحله پیشرفت تومور بستگی دارد. در سرطان دهانه واژن از نوع کارسینوم سلول سنگفرشی، درمان صددرصدی کنسر دهانه واژن به شرح زیر است.
- در مراحل ابتدایی خارج کردن قسمتی از دهانه واژن به شکل گُووٍه با کولپوسکوپ میتواند رضایت بخش باشد.
- در مراحل بعدی، بخصوص در زنانی که فرزند دارند و قصد بارداری ندارند، خارج کردن کامل رحم و دهانه رحم درمان صددرصدی کنسر است. در بانوانی که فرزندی ندارند یا قصد بارداری جهت تکمیل فرزندان خانواده خود دارند، در این مرحله توصیه میشود که اقدام به بارداری کنند، زیرا بعد از درمان رزکشن دهانه واژن و رحم، امکان بارداری وجود نخواهد داشت.
- به صلاحدید پزشک شیمی درمانی به همراه پرتودرمانی لگن در مراحل پیشرفتهتر بعد از جراحی الزامی است. متأسفانه در تومورهای بسیار پیشرفته که بیمار دیر مراجعه کرده است و تومور به اعضای داخل لگن سرایت کرده است، چسبندگیهای شدید داخل لگن ایجاد میشود و باعث دردهای وحشتناک و تحمل ناپذیر میشود. در این مرحله اقدامی جهت بهبود و رفع تومور قابل انجام نیست و تنها راهکار درمان کنسر دهانه واژن، پرتودرمانی است که جهت کاهش درد و ناراحتی بیمار انجام میشود.
خطرات درمانی سرطان دهانه رحم
عوارض و خطرات درمان صددرصدی کنسر دهانه واژن به دنبال جراحی معمولاً ناشی از عوارض داروهای بیهوشی و عفونتهای هنگام جراحی است. همچنین، پرتو درمانی معمولاً به علت عوارض گوارشی مانند چسبندگیهای روده رخ می‌دهد. پرتودرمانی‌های لگن، تخمدان‌ها را کامل از بین میبرد و باعث میشود که فرد زودتر از سن یائسگی نرمال، یائسه شود. از دست رفتن تخمدان‌ها میتواند با عوارضی بر روی تراکم استخوان‌ها در فرد مبتلا همراه باشد.
عوارض شیمی درمانی سرطان رحم
عوارض شیمی درمانی سرطان رحم را در چند گروه زیر بررسی میکنیم.
- به روی مغز استخوان ممکن است آسیب برساند و منجر به بروز عوارض خونی مانند کاهش گلبولهای قرمز، کاهش گلبولهای سفید و کاهش پلاکت خون شود.
- آسیب به روی سیستم گوارش شامل زخم‌های دهان، زخم‌های مری، دل درد، سوء هاضمه، نفخ، حالت تهوع، استفراغ، اسهال و یبوست.
- آسیب به سیستم عصبی و مصرف داروهای شیمی درمانی برای تغییرات رفتاری، لکنت زبان، دوبینی و تاری دید، ضعف عضلانی، سرگیجه و بی اختیاری ادرار .
- از دیگر عوارض رایج آن می‌توان به ریزش موها، کاهش یا توقف رشد ناخن، کنده شدن ناخن، خونریزی زیر ناخن، لکه‌های تیره ناخن، خشکی شدید پوست و خارش پوست در اثر شیمی درمانی است.
- از دیگر عوارض نیز می‌توان به حساسیت پوست در برابر نور فرابنفش خورشید، لامپ‌های کم مصرف و حساسیت‌های دارویی با تظاهرات متنوع پوستی مخاطی اشاره کرد.
- ناباروری
سخن پایانی
در کشور ما سرطان دهانه واژن از جمله کنسرهای شایع زنان است که متأسفانه به علت عدم آگاهی بانوان سالانه تعداد زیادی به آن مبتلا می‌شوند. اگر سرطان دهانه واژن در مراحل پیشرفته فاقد درمان باشد، باید بدانید که با کشف زودهنگام این بدخیمی در مراحل اولیه توسط پاپ اسمیر، به جواب آیا سرطان رحم قابل درمان است میرسیم و درمان به صورت کامل انجام میشود. همچنین آگاهی داشتن از علائم ابتدایی ابتلا به این سرطان به شما کمک می‌کند که در صورت مواجهه با هر یک از این علائم، فوراً برای مشاوره، تشخیص و درمان قطعی سرطان دهانه رحم به ماما یا پزشک زنان با تجربه مراجعه کنید.
