درمان قطعی کیست هموراژیک

خانم‌ها در سنین مختلف و خصوصا در سنین باروری مستعد ابتلا به انواع کیست‌ها مانند کیست‌های تخمدان هستند. یکی از کیست‌های تخمدانی که ممکن است در هر زمان برای شما ایجاد شود، کیست هموراژیک است که ناشی از تخمک‌گذاری است. درکل نمی‌توان یک روش مشخص برای درمان قطعی کیست هموراژیک برای تمامی بیماران تجویز کرد. در صورت تشخیص کیست هموراژیک یا کیست تخمدان قبل از مشورت با متخصص و داشتن برنامه مناسب در صورت نیاز از درمان سنتی کیست پرهیز کنید. با ما همراه باشید تا در مورد روش‌های درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان آشنا شویم.

درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان چگونه انجام می‌شود؟

درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان بستگی به سن، نوع و اندازه کیست و علائم شما دارد. پزشک شما ممکن است بسته به شرایط روش‌های زیر را پیشنهاد بدهد:

انتظار:
در بسیاری از مواقع متخصص بعد از بررسی‌های لازم از شما می‌خواهد منتظر بمانید و مجدداً بعد از مدت‌زمان مشخصی معاینه شوید تا ببیند آیا کیست ظرف چند ماه از بین می‌رود یا خیر؟ اگر هیچ علامتی ندارید و سونوگرافی نشان می‌دهد که یک کیست ساده، کوچک و پر از مایع دارید، معمولاً در ابتدا یک‌زمان انتظار تجویز می‌شود تا شرایط کیست بررسی شود.
پزشک شما به احتمال زیاد توصیه خواهد کرد که سونوگرافی‌های بعدی مربوط به لگن را در فواصل زمانی مشخصی انجام دهید تا اندازه کیست را مجدد بررسی کند.

داروهای تخصصی لازم:
متخصص زنان شما ممکن است بسته به شرایط کیست از داروهای ضدبارداری هورمونی مانند قرص‌های ضدبارداری برای جلوگیری از عود کیست تخمدان و درمان قطعی کیست هموراژیک استفاده کند. بااین‌حال، قرص‌های ضدبارداری کیست موجود را کوچک نمی‌کنند.

عمل جراحي:
پزشک ممکن است با توجه به تغییرات کیست ایجاد شده و اندازه آن و همچنین علائمی که ایجاد می‌کند، پیشنهاد کند که با جراحی کیست را خارج کنید. معمولاً اگر کیست کوچک و غیر سرطانی باشد با روش نیمه تهاجمی لاپاراسکوپی خارج می‌شود.
در این روش پزشک ابزاری به نام لاپاراسکوپ را که دارای لوله‌ای نازک و روشن است را از یک برش کوچک در ناحیه شکم وارد شکم می‌کند و بعد از تشخیص دقیق کیست از برش کوچک دیگری ابزار مورد نیاز را وارد کرده، کیست را به قطعات کوچک‌تر تبدیل کرده و سپس خارج می‌کند؛ اما درصورتی‌که احتمال سرطانی بودن کیست وجود داشته باشد یا کیست بیش‌ازاندازه بزرگ باشد معمولاً از جراحی باز و کاملاً تهاجمی برای تخلیه آن استفاده می‌کند.
در برخی شرایط کیست ممکن است به‌قدری رشد کرده باشد که منجر به پیچ خوردن تخمدان شود. در این صورت احتمال دارد که متخصص شما تخمدان آسیب‌دیده را نیز همراه با کیست خارج کند.
اگر یک توده کیستیک سرطانی در تخمدان شما وجود داشته باشد، پزشک احتمالاً شما را به یک متخصص سرطان زنان ارجاع میدهد. در این شرایط ممکن است نیاز به برداشتن رحم، تخمدانها و لوله‌های فالوپ (هیسترکتومی کامل) و احتمالاً شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی داشته باشید.
همچنین ممکن است زمانی که کیست تخمدان بعد از یائسگی ایجاد می‌شود، پزشک شما جراحی را توصیه کند. معمولاً کیست‌های هموراژیک بعد از یائسگی ایجاد نمی‌شوند؛ زیرا مربوط به فولیکول‌های تخمک‌گذاری هستند.

 

کیست هموراژیک تخمدان چیست؟

کیست هموراژیک تخمدان یکی از انواع کیست‌های تخمدانی است که معمولاً در سنین باروری درنتیجه تخمک‌گذاری ایجاد می‌شود. متأسفانه محققان در این زمینه هنوز به نتایج قطعی در مورد علت اصلی ایجاد کیست‌های هموراژیک دست پیدا نکرده‌اند و این کیست‌ها در برخی از افراد ایجاد می‌شود و برخی افراد هیچ‌وقت آن را تجربه نمی‌کنند. درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان نیز به عواملی مانند علائمی که برای شما ایجاد کرده است و همچنین اندازه و میزان تغییرات کیست در یک دوره زمانی مشخص بستگی دارد.

 

کیست هموراژیک تخمدان چگونه ایجاد می‌شود؟

برای اینکه بتوانید به درمان قطعی کیست هموراژیک خود کمک کنید، بد نیست نسبت به نحوه ایجاد این کیست‌ها آگاهی بیشتری داشته باشید. تخمدان‌های شما در دو طرف رحم قرار دارند و می‌توان گفت اندازه هرکدام از آن‌ها به‌اندازه یک بادام است.
تخمک‌های قابل باروری که در طول سیکل قاعدگی در زمان تخمک‌گذاری آزاد می‌شوند، در درون این تخمدان‌ها رشد کرده و به بلوغ می‌رسند و بعد در طول سال‌های باروری در هر ماه آزاد می‌شوند تا در صورت ملاقات با اسپرم سالم و خوب در زمان مناسب بارداری شکل بگیرد.
تخمک‌ها درون کیسه‌هایی به نام فولیکول به رشد و بلوغ می‌رسند که هر ماه در سیکل قاعدگی یکی از این فولیکول‌ها که مانند کیست می‌باشد پاره شده و تخمک را آزاد می‌کند.
معمولاً فولیکول بعد از آزادسازی تخمک قابل باروری تخلیه می‌شود و مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ اما اگر نتواند تخلیه شود ممکن است به یک کیسه‌پر از مایع تبدیل شود که به آن هموراژیک نیز گفته می‌شود.
این کیست‌ها معمولاً از کیست‌های خطرناک تخمدان نیستند و بیشتر آن‌ها بدون ایجاد علامت خاصی بعد از چند ماه به‌صورت خودبه‌خود از بین می‌روند؛ اما درصورتی‌که علائمی را ایجاد کنند یا دائماً تغییر اندازه دهند باید با روش‌های درمان قطعی کیست هموراژیک توسط متخصص زنان درمان شوند تا عوارضی برای شما ایجاد نکنند.

 

علائم کیست هموراژیک برای تشخیص درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان

نام دیگر کیست‌های هموراژیک، کیست شکلاتی است. این کیست‌ها گاهی همراه با علائم هستند و گاهی هیچ علائمی ندارند و ممکن است به‌صورت تصادفی در معاینات دیگر مانند سونوگرافی‌های غربالگری تشخیص داده شوند. به‌علاوه درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان برای هر فرد بسته به ویژگی‌های کیست و علائمی که ایجاد کرده است و درنهایت نظر متخصص زنان می‌تواند متفاوت باشد.
درصورتی‌که این کیست‌ها متوسط یا بزرگ باشند، می‌توانند علائمی مانند درد و گرفتگی در ناحیه لگن را ایجاد کنند. در این شرایط می‌توانید از روش‌های درمان سنتی کیست هموراژیک مانند گرم کردن برای کاهش علائم درد استفاده کنید، اما روش درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان نیست و باید در اسرع وقت به متخصص زنان خود مراجعه کنید تا اقدامات درمانی لازم انجام شود.

 

آیا کیست هموراژیک با انجام روش‌های درمان خانگی کیست هموراژیک می‌تواند خطرناک باشد؟‌

معمولاً کیست‌های هموراژیک دچار تغییرات شدید و خطراتی مانند سایر کیست‌های تخمدان که دائماً رشد می‌کنند و می‌توانند تخمدان‌ها و قدرت باروری را تحت تأثیر قرار دهند، نمی‌شوند. گاهی ممکن است کیست‌های تخمدان رشد کنند و بزرگ شوند که اگر درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان در این شرایط مانند جراحی سریعاً انجام نشود، ممکن است منجر به پیچ‌خوردگی تخمدان شود و نیاز به تخلیه تخمدان باشد.
در این صورت اگرچه قدرت باروری به‌طور کامل از بین نمی‌رود و هنوز تخمدان دیگر می‌تواند به رشد و آزادسازی تخمک‌های قابل بارور ادامه دهد، اما به‌هرحال قدرت باروری کم می‌شود؛ بنابراین چنانچه علائمی دارید که احساس می‌کنید مربوط به کیست باشد یا قبلاً کیست برایتان تشخیص داده شده است و الان علائمی را تجربه می‌کنید، سریعاً با متخصص زنان خود تماس بگیرید و موارد را گزارش دهید تا قبل از ایجاد چنین خطراتی درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان انجام شود.
توجه داشته باشید که اگر کیست‌های هموراژیک بر روی هر دو تخمدان ایجاد شده باشد و بزرگ باشد و در زمان مناسب تشخیص داده نشده و درمان نشود، می‌تواند منجر به تخلیه هر دو تخمدان شده و به‌طور کامل قدرت باروری را از شما می‌گیرد؛ بنابراین در انتخاب یک متخصص زنان خوب با قدرت تشخیصی بالا برای انجام معاینات منظم دوره‌ای و موارد خاصی مانند کیست تخمدان دقت کنید. همچنین به‌هیچ‌وجه به مراکز غیر معتبر که در این زمینه سابقه ندارند، مراجعه نکنید. تشخیص دیرهنگام و یا عدم‌تشخیص می‌تواند خطرات مختلفی را برای شما ایجاد کند.

روش تشخیص کیست هموراژیک برای درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان

همان‌طورکه در مطالب فوق نیز اشاره کردیم در بسیاری از افرادی که به کیست‌های هموراژیک مبتلا هستند، علائمی ایجاد نمی‌شود. معمولاً این کیست‌ها در هنگام معاینات لگنی و تشخیص‌های دیگر به‌صورت تصادفی تشخیص داده می‌شوند.
یک کیست در تخمدان شما ممکن است در طول معاینات منظم لگنی پیدا شود. بسته به‌اندازه آن و اینکه پر از مواد مایع، جامد یا مخلوط است، پزشک احتمالاً آزمایشاتی را برای تعیین نوع آن و اینکه آیا شما به درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان به‌صورت سریع نیاز دارید توصیه می‌کند. آزمایشات احتمالی مورد نیاز در این شرایط عبارت‌اند از:

تست حاملگی:
یک آزمایش مثبت و وجود بارداری ممکن است نشان دهد که شما کیست جسم زرد دارید.

سونوگرافی لگن:
در این سونوگرافی یک دستگاه عصایی (مبدل) امواج صوتی با فرکانس بالا (اولتراسوند) را ارسال و دریافت خواهد کرد تا تصویری مشخص و واضح از داخل رحم و تخمدان‌های بیمار را روی صفحه رایانه متصل به آن ایجاد کند. پزشک شما تصویر را به‌طور دقیق بررسی و تجزیه‌وتحلیل می‌کند تا وجود کیست را تأیید کند و به شناسایی محل آن و تعیین جامد، مایع یا مخلوط بودن مواد درون آن کمک کند.

لاپاراسکوپی با استفاده از لاپاراسکوپ:
در این تست از ابزاری به نام لاپارسکوپ استفاده می‌شود که ابزاری باریک و روشن است و از طریق یک برش کوچک به شکم شما وارد می‌شود. پزشک با کمک این روش می‌تواند تخمدان‌های شما را ببیند و در صورت تشخیص کیست‌های هموراژیک هم‌زمان با تشخیص، کیست تخمدان را خارج کند. این روش، یک روش جراحی نیمه تهاجمی است که نیاز به بیهوشی دارد.

آزمایش خون CA 125:
سطح پروتئینی به نام آنتی‌ژن سرطان زای 125 (CA 125) معمولا در زنان درگیر با سرطان تخمدان افزایش می‌یابد. اگر کیست شما تا حدی دارای مواد جامد باشد و در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان تخمدان باشید، ممکن است پزشکتان این آزمایش را برایتان تجویز کند.
البته افزایش سطح CA 125 گاهی ممکن است در شرایط غیر سرطانی نیز مانند آندومتریوز، بیماری التهابی لگن و فیبروم رحم رخ دهد؛ بنابراین بالا بودن آن الزاماً نشان‌دهنده سرطان نیست و نباید تا قطعی شدن نتایج با انجام آزمایشات تکمیلی، خود را نگران کنید.

 

ویژگی‌های کیست هموراژیک در سونوگرافی چگونه است؟

همان‌طورکه گفتیم یکی از روش‌های دقیق تشخیص کیست‌های هموراژیک انجام سونوگرافی است. کیست‌های تخمدانی و هموراژیک ممکن است در هر فردی ویژگی‌های مختلفی داشته باشد و درمان قطعی کیست هموراژیک نیز به این ویژگی‌ها بستگی دارد که توسط متخصص تشخیص داده می‌شوند. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:

الگوی رتیکل ریز:
این نوع کیست هموراژیک شایع‌ترین نوع می‌باشد. در این شرایط رشته‌های نازک فیبرین کیست ظواهر شبکه‌ای تولید می‌کنند و به آن الگوی رتیکل نیز گفته می‌شود.

الگوی لخته‌ای:
در این شرایط کیست طوری تشکیل می‌شود که درون آن یک لخته مثلثی تشخیص داده خواهد شد و مابقی کیست از مواد مایع پر شده است.

الگوی مواد مایع:
در این حالت مواد داخل کیست کاملاً یا به‌صورت جزئی مایع است که این مواد از عنصرهای ریز در درون کیست تخمدان هموراژیک تشکیل شده است.

 

آیا ممکن است کیست هموراژیک دچار پارگی شود؟

بسیار مهم است که در صورت تشخیص کیست‌های هموراژیک شما به دنبال درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان باشید و از روش‌های درمان سنتی کیست‌های هموراژیک مانند استفاده از پدهای گرمایشی، رژیم غذایی، ورزش و … نیز تنها برای کمک به کاهش علائم استفاده کنید.
در بسیاری از مواقع این کیست‌ها در طول زمان تغییر چندانی نمی‌کنند و بسیاری از آن‌ها نیز با دارو برطرف می‌شوند؛ اما در برخی از بیماران نیز کیست به‌مرور رشد می‌کند و در این صورت ممکن است با کوچک‌ترین ضربه یا فشار و یا حتی در حالت طبیعی دچار پارگی ناگهانی شود. در این صورت منجر به خونریزی و دردهای ناگهانی شدید خواهد شد.
در این شرایط بهتر است هرچه سریع‌تر به اورژانس مراجعه کنید تا تخلیه کامل انجام شود و مشکلی برای شما به دلیل خونریزی زیاد ایجاد نشود. گاهی خونریزی چنان شدید است که امکان دارد هموپریتونیوم خون داخل کیسه موریس مشاهده شود که مانند شرایط پاره‌ شدن مشابه بارداری خارج از رحمی است. در این صورت باید سریعاً تحت مراقبت‌های فوری پزشکی قرار بگیرید تا خطری شما را تهدید نکند.

 

آیا می‌توان از ایجاد کیست‌های هموراژیک جلوگیری کرد؟

متأسفانه ازآنجایی‌که هنوز دلیل اصلی ایجاد این کیست‌ها مشخص نیست، روش مشخصی نیز برای جلوگیری از ایجاد آن‌ها وجود ندارد؛ اما برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که موارد زیر می‌توانند در جلوگیری از ایجاد انواع کیست‌های تخمدانی مؤثر باشند:

• پیروی از یک رژیم غذایی سالم و دوری از غذاهای فراوری شده با چربی زیاد
• ورزش منظم
• حفظ وزن ایده‌آل
• عدم مصرف قرص‌های بارداری به مدت طولانی یا به‌صورت خودسرانه

همچنین به دلیل اینکه در بسیاری از موارد کیست‌های تخمدانی مانند کیست‌های هموراژیک تا زمان رشد و گسترش خود علائمی بروز نمی‌دهند، اما ممکن است در سونوگرافی و معاینات لگنی به‌صورت تصادفی تشخیص داده شوند، به‌صورت منظم معاینات دوره‌ای را نزد یک متخصص زنان خوب انجام دهید.
این کار باعث تشخیص به موقع کیست شده و درمان راحت‌تری می‌تواند برای آن صورت گیرد. در بسیاری از مواقع اگر کیست در زمان مناسب تشخیص داده شود، تنها درمان قطعی کیست هموراژیک استفاده یک دوره دارو است که در این زمان می‌توانید از روش‌های درمان سنتی کیست‌های هموراژیک نیز برای کاهش علائم کمک بگیرید.
از طرفی مهم است که به علائم خود، قبل و در طول پریودی توجه داشته باشید و اگر علائمی برای شما بروز کرد که قبلاً سابقه نداشته است، آن‌ها را به متخصص خود گزارش دهید تا معاینات و ارزیابی‌های لازم انجام شود. ازجمله این علائم می‌توان به افزایش میزان خونریزی، طول کشیدن مدت خونریزی، افزایش میزان گرفتگی و درد در طول پریودی و … اشاره کرد.

 

چه عواملی می‌تواند منجر به پارگی کیست تخمدان هموراژیک شود؟

معمولاً علت پارگی کیست تخمدان مشخص نمی‌شود؛ اما اندازه کیست می‌تواند یک عامل مهم باشد. هر چه کیست بزرگ‌تر باشد، احتمال اینکه مانند یک بادکنک آب بیش‌ازحد پر شده و دچار پارگی شود، بیشتر می‌شود. بااین‌حال ممکن است کیست‌های بزرگی وجود داشته باشند که به‌قدری کند رشد می‌کنند که پاره نمی‌شوند و یا کیست‌های کوچک و سریع‌الرشدی که خیلی زود پاره می‌شوند.
رابطه جنسی و ورزش شدید نیز می‌تواند باعث پارگی کیست شود. برخی کیست‌های تخمدان باعث درد در قسمت پایین شکم و علائم دیگر می‌شوند؛ اما هیچ علامت هشدار دهنده خاصی مبنی بر اینکه کیست در شرف پارگی است وجود ندارد. تنها متخصص زنان است که می‌تواند با بررسی‌های منظم اندازه کیست شما احتمال پارگی کیست را بدهد و به دنبال درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان با روش‌های سریعی مانند جراحی باشد.
برای بسیاری از زنان، پارگی کیست می‌تواند آزاردهنده باشد. برخی می‌گویند که شبیه حمله آپاندیسیت است، به‌خصوص که کیست‌های تخمدان در سمت راست پایین و نزدیک آپاندیس شما شایع‌تر است. بااین‌حال، درد می‌تواند در هر دو طرف شکم شما ایجاد شود. برخی دیگر از علائم پارگی کیست عبارت‌اند از:

حالت تهوع و یا استفراغ:
بسته به ویژگی‌های کیست، محتوایی که به شکم شما نشت می‌کند می‌تواند شما را واقعاً بیمار کند و منجر به استفراغ و یا حالت تهوع شود.
تب:
تب نشانه این است که شما ممکن است عفونت کیست تخمدان داشته باشید.

سرگیجه:
این علامت می‌تواند نشان دهد که خونریزی زیادی در شکم شما وجود دارد.
سایر علائم خونریزی شامل تغییرات بینایی و ضربان قلب تند است. همه کیست‌های پاره شده باعث خونریزی بیش‌ازحد نمی‌شوند، اما در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون یا داشتن اختلالات خونریزی، در معرض خطر بیشتری قرار دارید؛ بنابراین اگر هر یک از این علائم را دارید، فوراً به اورژانس مراجعه کنید. خونریزی زیاد یا عفونت یک اورژانس است که ممکن است به جراحی یا آنتی‌بیوتیک سریع نیاز داشته باشد.
اغلب اوقات، کیست‌های پاره شده نیازی به جراحی ندارند. اگر بتوانید درد را با مسکن‌های بدون نسخه کنترل کنید و هیچ نشانه‌ای از خونریزی داخلی یا عفونت شدید نداشته باشید، احتمالاً خودتان بهبود می‌یابید. بدن شما هر چیزی را که از کیست بیرون بیاید جذب می‌کند که بسته به نوع کیست آن متفاوت است، اما می‌تواند خون، مخاط یا مایعات دیگر باشد.
جذب مایع از کیست‌های طبیعی و فیزیولوژیک بسیار سریع و در عرض 24 ساعت اتفاق می‌افتد. محتوای دیگر ممکن است بیشتر طول بکشد. برای مثال، جذب خون غلیظ شده از اندومتریوما ممکن است هفته‌ها طول بکشد و درد می‌تواند ادامه یابد درحالی‌که خون جذب نشده همچنان پوشش شکم شما را تحریک می‌کند. به همین دلیل ممکن است انجام روش‌هایی مانند جراحی برای خارج کردن کامل کیست لازم باشد تا دچار این عوارض نشوید.

سخن پایانی

همان‌طورکه ملاحظه کردید اگر به انجام معاینات منظم دوره‌ای نزد یک متخصص زنان خوب و باتجربه پایبند باشید، معمولاً زودتر از اینکه کیست‌های ایجاد شده بتوانند خطر بزرگی مانند پیچ خوردن تخمدان‌ها را ایجاد کنند تشخیص داده شده و درمان قطعی کیست هموراژیک تخمدان و یا سایر کیست‌های تخمدان در این شرایط بسیار راحت‌تر است.
در بیشتر مواقع اگر کیست زود تشخیص داده شود به‌راحتی با روش‌های درمان سنتی کیست‌های هموراژیک و دارو کیست برطرف شده و نیازی به جراحی نیست؛ اما در صورت عدم پیگیری درمان، احتمال بزرگ شدن کیست و یا پارگی آن و خطرات ناشی از این موارد مانند کاهش قدرت باروری به دلیل تخلیه تخمدان وجود دارد.
خوشبختانه در مرکز تخصصی زنان ما نیز متخصصان زنان دلسوز و بسیار باتجربه‌ای در حال فعالیت هستند که می‌توانند به کمک ابزار پزشکی بروز دنیا بهترین تشخیص و درمان را به شما ارائه دهند. برای مراجعه حضوری جهت انجام معاینات و درمان کافیست از طریق لینک‌های موجود در سمت چپ صفحه با ما در ارتباط باشید.