بهمنظور جلوگیری از سرطان دهانه رحم در زنان، سرطان آنال در مردان و زگیل تناسلی از واکسن گارداسیل استفاده میشود. در واقع گارداسیل در درمان زگیل تناسلی زنان یا ویروسهایی مانند اچ پی وی تأثیری ندارد و فقط برای حفاظت بدن در برابر ویروس و عفونت کاربرد دارد. این ویروس میتواند در جلوگیری از ابتلا به انواع سرطانها مانند دهانه رحم، نقش جدی داشته باشد. ویروس پاپیلومای انسانی، از دلایل بروز زگیل در دستگاه تناسلی است.
فهرست مطالب
- 1 گارداسیل چیست و برای چه مواردی مصرف میشود؟
- 2 موارد ممنوعیت تزریق واکسن گازداسیل
- 3 واکسن گارداسیل 9
- 4 انواع واکسن گارداسیل در ایران
- 5 چه افرادی باید واکسن گارداسیل را دریافت کنند؟
- 6 منع تزریق واکسن گارداسیل برای چه کسانی است؟
- 7 نکات قبل از تزریق واکسن گارداسیل برای مردان و زنان
- 8 تزریق واکسن در کودکان و نوجوانان
- 9 شناخت سن واکسن گارداسیل برای تزریق در سالمندان
- 10 شرح خطرات گارداسیل در بارداری و شیردهی
- 11 تأثیر گارداسیل بر سقطجنین
- 12 تأثیرات واکسن گارداسیل بر زگیل تناسلی
- 13 عوارض واکسن گارداسیل چیست؟
- 14 بروز حساسیت در صورت تزریق واکسن گارداسیل
- 15 نگهداری واکسن گارداسیل در منزل
- 16 تفاوت واکسن گارداسیل ایرانی و گارداسیل خارجی در چیست؟
- 17 بهترین محل برای تزریق واکسن گارداسیل کجاست؟
- 18 پاپاسمیر و غربالگری بعد از تزریق واکسن گارداسیل
- 19 سخن پایانی
گارداسیل چیست و برای چه مواردی مصرف میشود؟
همانطور که گفته شد گارداسیل برای مردان نیز در جلوگیری از سرطان آنال و عدم بروز زگیل تناسلی نقش تعیینکنندهای دارد. همچنین در پیشگیری از سرطان مقعد، گلو، سر و گردن در مردان و زنان نیز نقش دارد.
تزریق واکسن گارداسیل از سنین 11 الی 12 سال برای دختران و پسران قابل انجام است. در واقع قبل از شروع سن فعالیت جنسی باید تزریق شود. پژوهشها نشان داده است که تزریق آن در سنین کم بسیار مؤثرتر از سنین بالا است.
گارداسیل به واکسن اچ پی وی یا واکسن زگیل تناسلی معروف است. گارداسیل شامل 4 نوع ویروس 6، 11، 16 و 18 میباشد. این ویروسها جزء ویروسهای شایع هستند. ویروس تیپ 6 و 11 از ویروسهای شایعی است که عامل اغلب زگیلهای تناسلی به شمار میرود و نوع 16 و 18 عامل اغلب سرطانهای دهانه رحم میباشد.
نکته جالب این است که واکسن زگیل تناسلی حاوی ویروس کشته شده یا ضعیف شده این بیماری نبوده بلکه حاوی ذراتی شبیه ویروس پاپیلومای انسانی است و از پروتئین دیواره خارجی ويروس مشتق میشود واکسنهایی که در ایران وجود دارد، تایپهای 6، 11، 16 و 18 اچ پی وی را پوشش میدهد.
همچنین ویروسهای اچ پی وی تناسلی از نظر میزان خطرزایی به دو دسته تقسیم میشوند:
- کم خطر: نوع 6 و 11 که فقط باعث بروز زگیل تناسلی میشود و باعث بروز سرطان نمیشوند.
- پر خطر: ویژگی منحصر به فرد این از اچ پی وی باعث بروز سرطان میشود.
پس با این تفاسیر، هر کسی که به زگیل تناسلی مبتلا میشود، لزوما سرطان نمیگیرد. نوع ۶، ۱۱، ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸ واکسن نه گانه یا نه ظرفیتی گارداسیل این انواع از اچ پی وی رو پوشش میدهد.
موارد ممنوعیت تزریق واکسن گازداسیل
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به ایدز.
- مادران باردار و شیرده
- اشخاصی که بدنشان به مواردی همچون: مخمرهای قارچی، پلی ساکارید 80 و آلومینیوم هیدروکسی فسفات سولفات حساسیت نشان میدهد.
واکسن گارداسیل 9
برای جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی و در نتیجه عدم بروز سرطان در زنان، تنها راه تزریق واکسن گارداسیل 9 است. در واقع برای جلوگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم، واکسن گارداسیل بسیار مؤثر است. با ایجاد زگیل تناسلی در زنان، امکان بروز ناباروری نیز وجود دارد.
همچنین میتوانند این ویروس را به شریک جنسی خود منتقل کنند. در این صورت تنها راه پیشگیری از آن، تزریق گارداسیل در سنین پایین و قبل از فعالیت جنسی است. انواع واکسن گارداسیل در ایران یا گارداسیل برای مردان و زنان به جلوگیری از بروز بیماریها و مشکلات زیادی در زنان کمک خواهد کرد که در ادامه برخی از آنها را ذکر خواهیم کرد.
- جلوگیری از بروز انواع سرطان رحم، واژن و مقعد
- جلوگیری از ایجاد ضایعات پیشسرطانی در رحم، واژن، ولو و مقعد
- عدم ابتلا به زگیل تناسلی و ویروس اچ پی وی
انواع واکسن گارداسیل در ایران
به دلیل تنوع ویروس اچ پی وی واکسن گارداسیل دارای انواع متفاوتی است. تمامی ویروسها قابلیت ایجاد سرطان را ندارند. به همین دلیل واکسن گارداسیل با توجه به انواعی از آن ساختهشده است که موجبات بروز سرطان را فراهم میکنند. بنابراین با توجه به نوع اچ پی وی، نوع واکسن نیز متفاوت است. بر اساس تحقیقات صورتگرفته تنها تا سال 2016 در ایالاتمتحده، گارداسیل در برابر 9 نوع اچ پی وی مقاومت دارد.
درگذشته از واکسنهایی استفاده میشد که توانایی مقابله با 4 نوع از این ویروس را داشت. این نوع واکسن امروزه کاربردی ندارد. نوع 16 و 18 این ویروس موجب بروز سرطان میشوند که با توجه به آن واکسن سرواریکس تولیدشده است. بهتر است نوع واکسن برای بیماریهای خطرناک را حتماً در سنین یادشده تزریق کرد.
چه افرادی باید واکسن گارداسیل را دریافت کنند؟
این واکسن یکی از مهمترین گارداسیل برای مردان و زنان است؛ زیرا که با آغاز فعالیتهای جنسی در آنها امکان ابتلا به اچ پی وی افزایش مییابد. تماس مستقیم پوستی یکی از دلایل اصلی انتقال ویروس اچ پی وی در بین زنان و مردان به شمار میآید. ممکن است ویروس از طریق دهان، گلو و یا تماس جنسی انتقال یابد. اما اغلب این ویروس را بهعنوان عفونت جنسی منتقلشونده میشناسند.
در صورت عدم کنترل آن، امکان ایجاد زگیلهای تناسلی وجود دارد. همچنین موجبات بروز سرطان رحم و یا مقعد را فراهم میکند. افراد تا سن 45 سالگی میتوانند برای پیشگیری، از گارداسیل برای مردان و زنان استفاده کنند. بازه زمانی بین 9 تا 45 سال بهترین زمان برای تزریق آن است. مانند اکثر واکسنها، گارداسیل نیز بهصورت دورهای و در 3 نوبت به فرد تزریق خواهد شد. این دوره 8 ماه طول خواهد کشید.
منع تزریق واکسن گارداسیل برای چه کسانی است؟
گارداسیل به دلیل ایجاد عوارض واکسن گارداسیل در دوران بارداری و شیردهی، باید تحت نظر پزشک انجام شود. همچنین کسانی که دارای نقص سیستم ایمنی هستند، باید با مشورت پزشک نسبت به تزریق آن اقدام کنند. قبل از اقدام به تزریق دورههای واکسن، باید سابقه حساسیت به ترکیبات استفادهشده در آن بررسی شود.
ممکن است شخص بهطورکلی نسبت به ترزیق واکسنهای مختلف، واکسنش آلرژیک از خود بروز دهد. نباید برای کودکان زیر 9 سال نسبت به تزریق گارداسیل اقدام کرد؛ زیرا سن مناسب برای تزریق دورهای آن 9 سال است. درصورتیکه فرد داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی را مصرف میکند، تزریق باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود.
ممکن است در زمان تزریق گارداسیل برای مردان و زنان، فرد دچار تب باشد و تا فروکش کردن تب به درجات پایین امکان استفاده از آن وجود ندارد. گاهی در اثر عفونت مجرای تنفسی فوقانی یا بروز تب پایین، تزریق انجام نمیشود. اما این علائم و مشکلات چندان جدی نیستند و باید تزریق در زمانهای تعیینشده انجام شود. در اینجا برخی از هشدارها و اقدامات احتیاطی را در زمینه تزریق آن بیان خواهیم کرد.
- وجود مشکلاتی انعقادی در خون
- مشکلات ژنتیکی
- بیماریهای تضعیفکننده سیستم ایمنی مانند HIV
- انجام غربالگری سرطان بعد از تزریق
- وجود حساسیت به پروتئین مخمری
نکات قبل از تزریق واکسن گارداسیل برای مردان و زنان
باید به این نکته توجه شود که ممکن است به دلیل نقص سیستم ایمنی، پاسخ ایمنی به گارداسیل پایین باشد. بنابراین در این افراد امکان درگیری با این بیماری بیشتر است. همانطور که گفته شد این واکسن برای تیپهای خطرناک و سرطانزا تهیهشده است. بنابراین تضمینی برای جلوگیری از بروز سایر تیپها نخواهد داشت. در صورت بروز ضایعات خارجی زگیل یا ضایعات پیشسرطانی، گارداسیل نقش درمانی نخواهد داشت.
بهطورکلی درمان بیماریهای ناشی از اچ پی وی یا HIV از طریق تزریق گارداسیل امکانپذیر نیست. این واکسن تنها نقش پیشگیری را ایفا میکند. گاهی در بین افراد مختلف به دلیل ساختار بدنی متفاوت، ممکن است پاسخ ایمنی مطلوب ایجاد نشود. بهتر است در هنگام تزریق گارداسیل برای مردان و زنان، شخص به مدت 15 دقیقه به صورت نشسته باقی بماند و حرکتی نداشته باشد.
تزریق واکسن در کودکان و نوجوانان
همانطور که ذکر شد، تزریق دوزهای مختلف گارداسیل از سن 9 سالگی شروع خواهد شد. بنابراین تزریق آن برای سنین پایینتر مجاز نخواهد بود. در واقع قبل از شروع فعالیت جنسی در دختران و پسران، باید نسبت به تزریق اقدام شود، اما اگر این سن کمتر از حد تعیینشده باشد، امکان تزریق گارداسیل وجود ندارد.
بنابراین در صورت انجام فعالیت جنسی قبل از سن مجاز برای تزریق، امکان درمان توسط این واکسن وجود ندارد. در بسیاری از کشورها، تزریق آن برای پسران از سنین کم نیز آغاز شده است.
باید به این نکته توجه شود که تزریق این واکسن به معنای عدم استفاده از روشهای غربالگری نیست، بلکه در کشورهای پیشرفته در کنار استفاده از گارداسیل، برنامه غربالگری نیز به صورت کامل انجام میشود.
شناخت سن واکسن گارداسیل برای تزریق در سالمندان
سن گارداسیل برای مردان و زنان در محدودههای مشخصی است. تا سنین 36 الی 45 سالگی میتوان نسبت به تزریق دوزهای دورهای آن اقدام شود. اما اغلب در سنین بالاتر از 65 سال یعنی در سالمندی، میزان ایمنی و اثربخشی آن مشخص نیست. در واقع در این سن دیگر نمیتوان نسبت به جلوگیری از ابتلا به HPV مطمئن بود.
شرح خطرات گارداسیل در بارداری و شیردهی
تزریق گارداسیل برای مردان و زنان با توجه به شرایط خاص هر فرد انجام میشود. درصورتیکه شخص باردار باشد و یا در دوران شیردهی باشد، تزریق واکسن باید توسط پزشک تعیین شود. البته بر اساس تحقیقات، شواهدی برای تأثیر منفی آن در این دوران وجود ندارد.
این یافتهها بر اساس مطالعات روی حیوانات انجامشده است. برخی از تحقیقات نیز بر وجود مواد موجود در واکسن در شیر انسان انجام شدهاند. بهطورکلی بهتر است استفاده از این واکسن با توجه به شرایط بدن انسان باشد.
وجود HPV در دوران بارداری تأثیرات منفی ایجاد خواهد کرد. این ویروس ممکن است از طریق مادر به جنین منتقل شود. اما بهطورمعمول مشکلی را برای جنین به وجود نخواهد آورد. اما گاهی نیز امکان بروز زگیل دهان یا مشکلات تنفسی در فرد وجود دارد.
تأثیر گارداسیل بر سقطجنین
مشکلاتی مانند سقطجنین در دوران مختلف بارداری ممکن است ایجاد شوند. مطالعاتی مبنی بر اینکه تزریق گارداسیل امکان بروز سقط را افزایش میدهد، انجامشده است. اما برخی از محققان این نظریه را رد کردهاند. در نتیجه حتماً تزریق باید تحت نظر پزشک انجام شود.
در سهماهه اول بارداری، امکان تشخیص نقایص تولد وجود دارد. تاکنون شواهدی بر تأثیر گارداسیل در ایجاد بروز نقص در جنین ارائه نشده است. اغلب از طرف پزشکان به بیمار توصیه میشود که دریافت واکسن را به بعد از بارداری موکول کنند تا مشکلاتی مانند بروز نقص تولد یا سقطجنین ایجاد نشوند.
تأثیرات واکسن گارداسیل بر زگیل تناسلی
همانطور که میدانید زگیل تناسلی در اثر ویروس HPV در بدن فرد ایجاد خواهد شد. این عفونت درصورتیکه در بدن ایجاد و گسترش پیدا کند، موجب بروز بیماریهای مختلف خواهد شد. انواع سرطان در زنان و مردان در اثر پیشرفته شدن آن بروز خواهند کرد.
پیشگیری از بروز سرطان دهانه رحم در زنان، از اصلیترین ویژگیهای واکسن گارداسیل است. در واقع درصورتیکه زنان قبل از قرار گرفتن در معرض آن، واکسینه شوند، خطر بروز انواع سرطان رحم و واژن نیز کاهش مییابد.
نقش گارداسیل در درمان زگیل تناسلی چندان نیست، اما تزریق دوزهای آن برای مبتلایان به زگیل تناسلی نیز منعی ندارد. گاهی با تزریق گارداسیل برای مردان و زنان، اثرات مثبتی در روند درمان دیده خواهد شد. زیرا این افراد ممکن است در معرض انواع دیگر ویروس HPV قرار بگیرند.
بنابراین با تزریق دوزها، امکان بروز دیگر انواع این ویروس منتفی خواهد شد. ازاینرو روند درمان نیز سریعتر انجام میشود. مثلاً ممکن است شخص مبتلا به اچ پی وی از نوع کمخطر باشد. در صورت تزریق واکسن از ابتلا به انواع ویروس پرخطر جلوگیری خواهد شد.
بر اساس آمارهای ارائهشده، میزان اثربخشی این واکسن بسیار بالا بوده است. بهطوریکه توانستهاست از بروز انواع پرخطر اچ پی وی جلوگیری کند. دلیل اصلی بروز زگیل تناسلی ابتلا به ویروس HPV است که با تزریق واکسن امکان ابتلا به آن تا حد بسیار زیادی و در حدود 90 درصد کاهش پیدا میکند.
عوارض واکسن گارداسیل چیست؟
هر واکسن ممکن است دارای عوارض جانبی بلندمدت یا کوتاهمدت باشد. اغلب بعد از تزریق این واکسن نیز امکان بروز عوارض واکسن گارداسیل در بین هر 10 نفر تزریق وجود دارد. مثلاً یکی از اصلیترین عوارض واکسن گارداسیل، درد در محل تزریق است.
ایجاد درد، التهاب و قرمزی از عوارض واکسن گارداسیل و انواع واکسنها هستند. گاهی ممکن است در اثر تزریق، سردرد در فرد ایجاد شود. این عارضه نیز چندان شایع نیست. در مواردی که همزمان با گارداسیل، واکسن فلج اطفال نیز تزریق شود، امکان بروز سردرد بیشتر خواهد شد. برخی از دیگر عوارض واکسن گارداسیل در اثر تزریق، در ادامه ذکر خواهیم کرد.
- ایجاد خارش در بدن
- بروز درد در نواحی مختلف بدن مانند دست و پا
- بروز حالت تهوع در فرد
برخی از دیگر عوارض واکسن گارداسیل ممکن است چندان شایع نباشند، اما امکان بروز آنها وجود دارد. مثلاً کهیر و تنگی نفس چندان شایع نیستند. بهتر است در صورت بروز هر کدام از عوارض واکسن گارداسیل ذکرشده، پزشک خود را مطلع سازید. ممکن است عارضه ایجادشده برای شما در لیست ذکرشده وجود نداشته باشد. به همین دلیل درصورتیکه در شما هر عارضهای ایجاد شود، باید سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید.
بروز حساسیت در صورت تزریق واکسن گارداسیل
با توجه به ساختاری بدنی متفاوت در افراد، امکان بروز حساسیت وجود دارد. در واقع گاهی عوارض واکسن گارداسیل، در اثر بروز حساسیت آلرژیک اتفاق میافتد. به همین علت باید نسبت به این موضوع مطلع باشیم.
مثلاً بروز کهیر در پوست یکی از انواع حساسیت در فرد است. این کهیر ممکن است به صورت عارضهای گذرا بروز کند. اما گاهی امکان ایجاد این عارضه در طولانیمدت نیز وجود دارد. بهتر است اگر هرگونه حساسیت به مواد استفادهشده در واکسن را داریم، به پزشک اطلاع دهیم.
نگهداری واکسن گارداسیل در منزل
گارداسیل را میتوانیم با رعایت شرایط و ضوابط مشخص، در منزل نیز نگهداری کنیم. برای این کار میتوانیم واکسن را در دمای 2 الی 8 درجه سلسیوس نگهداری کنیم. بهتر است که از تابش نور به آن جلوگیری شود. بههیچعنوان نباید واکسن یخ بزند که در این صورت دیگر قابلاستفاده نخواهد بود.
بعد از خروج واکسن از یخچال، باید بلافاصله نسبت به تزریق آن اقدام کرد. البته این واکسن را میتوان به مدت 3 روز در دمای زیر 25 درجه نیز در محیط خارج از یخچال نیز نگهداری کرد. توجه به شرایط نگهداری واکسن بسیار اهمیت دارد.
تفاوت واکسن گارداسیل ایرانی و گارداسیل خارجی در چیست؟
امروزه گارداسیل به صورت خارجی و ایرانی در دسترس است. مطمئناً برای ورود یک واکسن به بازار و استفاده همگانی از آن، آزمایشات مختلفی انجام خواهد شد. در نتیجه واکسنهای ایرانی نیز از اثربخشی مطلوبی برخوردار هستند.
همین امر موجب شده است که تفاوتی در این خصوص وجود نداشته باشد. اما به دلیل تفاوت در قیمت، تهیه واکسن خارجی دشوارتر است. ازاینرو تعداد واکسنهای خارجی در بازار بسیار کم است، اما واکسن گارداسیل ایرانی در دوزهای بالا در دسترس هستند. شما میتوانید با مشورت با پزشک، از این واکسنها استفاده کنید.
بهترین محل برای تزریق واکسن گارداسیل کجاست؟
برای تزریق گارداسیل برای مردان و زنان، عضله دلتوئید جانبی را انتخاب میکنند. این ناحیه در بخش بالایی عضله سرشانه قرار دارد. اغلب واکسنها در این ناحیه تزریق میشوند. قبل از تزریق واکسن باید محتویات آن بهخوبی باهم ترکیب شوند.
برای این کار، واکسن را تکان دهید. سپس نسبت به ضدعفونی کردن موضع موردنظر اقدام کنید. بعد از این کار امکان تزریق واکسن فراهم میشود. باید به این نکته توجه شود که درصورتیکه فرد به محتویات واکسن حساسیت دارد، باید از قبل پزشک را مطلع سازد.
پاپاسمیر و غربالگری بعد از تزریق واکسن گارداسیل
باید بدانیم که گارداسیل تنها میتواند بدن را در برابر ویروس HPV مقاوم کند. گاهی نیز میزان اثربخشی در برخی افراد با درصد کمتری انجام میشود. بنابراین نمیتوان تنها با تکیهبر تزریق آن، سایر آزمایشات دورهای را برای تشخیص سرطان انجام ندهیم.
به همین دلیل زنان باید از سن 21 سالگی، نسبت به آزمایشات غربالگری پاپاسمیر اقدام کنند. این سیاستهای پیشگیرانه در کنار تزریق واکسن میتوانند در جلوگیری از بروز بیماری مؤثر باشند.
سخن پایانی
بهطورکلی در جوامع امروزی امکان سرایت بیماریهای مقاربتی بسیار افزایش پیداکرده است. ازاینرو باید با تزریق گارداسیل، از ابتلا به ویروسهای مختلف مانند HPV جلوگیری شود. در واقع با پیشگیری از این ویروس فرد دیگر در معرض سرطانهای مردان و زنان قرار نخواهد گرفت.
هرچند این واکسن ممکن است تا 90 درصد اثربخشی داشته باشد. اما بهترین و مؤثرترین روش برای جلوگیری از بروز بیماریهای منتقله از راه جنسی است. امروزه پزشکان توصیه میکنند که افراد از سنین پایین برای جلوگیری از بروز زگیل تناسلی، واکسینه شوند. این بیماری میتواند موجب بروز بیماریهای مختلفی شود. به همین دلیل بهتر است که قبل از شروع فعالیت جنسی، اشخاص واکسینه شوند.
“کلینیک دکتر زنان” با جمعی از پزشکان متخصص و با تجربه در حوزه زنان و زایمان، خدمات جامع و بهروزی را به مراجعین ارائه میدهد. این کلینیک با بهرهگیری از آخرین دستاوردهای علمی و فناوریهای نوین، بهصورت اختصاصی به مسائل بهداشتی و پزشکی زنان، از جمله بارداری، زایمان، ناباروری و بیماریهای زنان میپردازد. تیم پزشکی کلینیک، با دقت و دانش فراوان، در کنار مراجعین هستند تا با ارائه مشاورههای دقیق و خدمات تخصصی، به بهبود سلامت و کیفیت زندگی آنها کمک کنند.