عادات ماهانه

عادات ماهانه یا قاعدگی، ریزش مخاط رحم است. قاعدگی بخشی از سلامت جنسی طبیعی زنان در دوران باروری است و شامل خونریزی از واژن می‌شود. در پروسه قاعدگی بافت آندومتر از رحم خارج شده و از طریق واژن آزاد می‌شود. زنان تقریباً هر 28 روز یکبار پریود می‌شوند. با این حال، بسته به برخی تغییرات این چرخه ممکن است بین 24 تا 35 روز متغییر باشد.

توقف عادات ماهانه و یا بروز اختللات خونریزی در سنین باروری می‌تواند نشان از وجود مشکلاتی باشد که باید به دقت بررسی شوند. عفونت لگن و بیماری التهابی، کیست، اختلالات هورمونی می‌توانند منجر به ایجاد اشکال در روند طبیعی سیکل‌های قاعدگی گردند، مشکلاتی چون خونریزی‌های شدید قاعدگی، عدم قاعدگی یا آمنوره، سندرم پیش از قاعدگی و یا قاعدگی دردناک همگی عللی دارند که باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند و درمان شوند.

برای درمان هر یک از این مشکلات ضروری است بیمار به پزشک متخصص مراجعه نماید. هر گونه درمان خود سرانه برای این مشکلات بدون توجه به شرایط فیزیکی و سلامتی بیمار می‌تواند بحران آفرین باشد. مرکز فوق تخصصی و تخصصی ما با ارائه مشاوره‌ها و رویکردهای درمانی متنوع به کلیه بانوان جامعه برای داشتن یک سیکل پریودی فاقد مشکل کمک می‌کند. چنانچه در سیکل قاعدگی خود متوجه اختلالات غیرطبیعی شده‌‌اید و یا از دردهای غیرطبیعی این دوران رنج می‌برید، می‌توانید برای درمان مراجعه کنید.

عادات ماهانه      

عادات ماهانه بخشی از چرخه قاعدگی است که طی آن هر زن برای چند روز از واژن دچار خونریزی می‌شود. برای اکثر بانوان این اتفاق هر 28 روز یکبار یا بیشتر رخ می‌دهد، با این حال معمول است که سیکل‌های قاعدگی بیشتر یا کمتر از این مدت و بین 21 تا 40 روز باشد. طول پریود فرد می‌تواند بین 3 تا 8 روز طول بکشد، با این حال هر خونریزی پریودی معمولاً حدود 5 روز طول می‌کشد. شدیدترین خونریزی طی 2 روز اول روی می‌دهد.

هنگامی که خونریزی پریود فرد در شدیدترین حالت خود است، خون دفع شده به رنگ قرمز خواهد بود. در روزهایی که خونریزی سبک‌تر است احتمالاً خون دفع شده احتمال دارد صورتی، قهوه ای یا سیاه باشد. در طول قاعدگی فردی چیزی حدود 30 تا 72 میلی لیتر خون از دست خواهند داد، اگرچه خونریزی برخی از خانم‌ها شدیدتر خواهد بود.

علائم و نشانه‌های عادت ماهانه چیست؟

برخی از خانم‌ها در طول سیکل‌های پریودی خود و پیش از آن علائمی را تجربه می‌کنند، این علائم شامل گرفتگی یا درد در ناحیه شکم، نفخ یا تورم در شکم، یبوست قبل از پریود، اسهال با شروع قاعدگی، آکنه، خستگی و تغییرات خلقی موارد خواهد بود.

علل پریود شدن زنان چیست؟

به عنوان یک زن، پریود راهکار بدن برای رهاسازی بافت‌هایی است که دیگر به آن‌ها نیازی ندارد. بدن یک زن هر ماه برای بارداری آماده می‌شود. در طی سیکل قاعدگی پوشش رحم برای آمادگی جهت پرورش تخمک بارور ضخیم‌تر می‌شود. طی پروسه تخمک آزاد می‌شود و آماده باروری می‌گردد و در مخاط رحم قرار می‌گیرد. در صورت عدم باروری تخمک آزاد شده، بدن دیگر نیازی به پوشش ضخیم رحم نخواهد داشت، از همین رو شروع به تجزیه آن می‌کند و در نهایت بافت رحم همراه با مقداری خون از رحم خارج می‌شود. این سیکل همان پریود است و پس از اتمام، روند قاعدگی دوباره از ابتدا شروع می‌شود.

عادت ماهانه چه زمانی شروع می‌شود؟

سکیل‌های قاعدگی یا پریود معمولاً در حدود 12 سالگی دختران شروع می‌شود، اگرچه پریود برخی از دختران ممکن است زودتر یا دیرتر شروع می‌شود. تأخیر در شروع دوره‌های پریود معمولاً نگران کننده نیست. بیشتر دختران در سن 16 تا 18 سالگی قاعدگی منظم خواهند داشت.

محصولات بهداشتی مناسب برای عادات ماهانه چیست؟

در طی عادات ماهانه بانوان برای جمع آوری خون‌های آزاد شده و جذب خونریزی‌های صورت گرفته از محصولات بهداشتی استفاده می‌کنند. انواع اصلی محصولات بهداشتی مورد استفاده شامل موارد ذیل است:

• نوارهای بهداشتی
• تامپون
• کاپ‌های قاعدگی
• نوارهای بهداشتی

نوارهای بهداشتی نوارهایی از جنس پد هستند که دارای یک قسمت چسبنده است که به لباس زیر خود چسبانده شده تا در جای خود ثابت بماند و طرف دیگر پد از یک ماده جاذب ساخته شده که خون را جذب می‌کند. پدها در اندازه‌های مختلفی وجود دارند، بنابراین می‌توانید پدی را متناسب با وزن یا شدت پریود خود انتخاب کنید. پدهای روزانه نوع کوچکتر و نازک‌تری از نوار بهداشتی است که می‌توان در روزهایی که عادات ماهانه فرد سبک است، از آنها استفاده کرد.

• تامپون

تامپون‌ها لوله‌های کوچکی از جنس پشم پنبه هستند که پیش از خروج خون از بدن، داخل واژن قرار داده می‌شود. در کل 2 نوع تامپون وجود دارد – یکی با اپلیکاتور و دیگری بدون اپلیکاتور که با انگشتان خود آن را داخل واژن قرار می‌دهید. در هر دو مدل، نخی در یک انتهای تامپون وجود دارد که برای درآوردن تامپون از داخل واژن می‌توان آن را کشید. تامپون‌ها دارای دستورالعمل‌هایی هستند که نحوه استفاده از آنها را توضیح می‌دهد. چنانچه تامپون به درستی داخل واژن قرار گرفته باشد، نباید بتوان وجود تامپون را درون واژن خود حس کنید. چنانچه وجود تامپون را درون خود حس می‌کنید یا درد دارید، احتمالاً تامپون به درستی داخل واژن قرار نگرفته است.

• کاپ قاعدگی

کاپ‌های قاعدگی جایگزین نوارهای بهداشتی و تامپون‌ها هستند. این کاپها از سیلیکون ساخته شده و شما می‌تواند آن را داخل واژن خود قرار دهید. کاپ‌های قاعدگی به جای جذب خون، خون را داخل خود جمع آوری می‌کنند. بر خلاف نوارهای بهداشتی و تامپون‌ها، که پس از استفاده دور ریخته می‌شوند و یکبار مصرف محسوب می‌شوند می‌توان کاپ‌های قاعدگی را بشویید و دوباره از آنها استفاده کنید.

تغییرات عادت ماهانه چگونه بروز می‌کند؟

عادات ماهانه ممکن است تغییر کنند – به عنوان مثال، ممکن است پریود بیشتر از میزان عادی طول بکشد یا سبک‌تر شود. این مسئله لزوما به این معنا نیست که مشکلی وجود دارد، اما باید بررسی شود. خونریزی بین پریودی، خونریزی بعد از رابطه جنسی یا بعد از یائسگی باید توسط پزشک متخصص زنان بررسی شوند. ممکن است این خونریزی‌ها ناشی از عفونت، ناهنجاری‌های گردن رحم (دهانه رحم) یا در موارد نادر، سرطان باشد. چنانچه پریود نشدید و رابطه جنسی داشته‌اید ممکن است باردار باشید. چنانچه آزمایش بارداری داده‌اید و نتیجه آن منفی است و 3 دوره پریودی متوالی را از دست داده‌اید، باید بررسی بیشتر و درمان احتمالی به پزشک متخصص مراجعه کنید.

مشکلات رایج قاعدگی چیست؟

برخی از رایج‌ترین مشکلات قاعدگی شامل موارد ذیل است:

• سندرم پیش از قاعدگی

رویدادهای هورمونی پیش از عادات ماهانه می‌تواند طیف وسیعی از عوارض جانبی را در زنان در معرض خطر ایجاد کند، از جمله این عوارض می‌توان به احتباس مایعات، سردرد، خستگی و تحریک پذیری اشاره کرد. گزینه‌های درمانی این سندرم شامل ورزش و تغییر رژیم غذایی است.

• دیسمنوره – یا پریودهای دردناک (Dysmenorrhea)

تصور بر آن است که ترشح هورمون‌های خاصی باعث می‌شود رحم بیشتر از حد معمول برای از بین بردن لایه داخلی خود فشار بیاورد. گزینه‌های درمانی شامل داروهای مسکن و قرص ضد بارداری خوراکی است.

•  هایپرمنوره یا خونریزی بیش از حد (Hypermenorrhea)

یکی از اختلالات قاعدگی است که طی آن فرد دارای دوره‌های خونریزی فراتر از حد نرمال (بیش از هفت روز) یا حجم خونریزی بیش از حد طبیعی (بیشتر از 80 میلی‌لیتر) خواهد بود.

• اولیگومنوره یا خونریزی غیرطبیعی (Oligomenorrhea) 

در این اختلال قاعدگی، سیکل قاعدگی بیشتر از 35 روز به طول خواهد انجامید.

• خونریزی شدید قاعدگی

اگر درمان نشود، می‌تواند باعث بروز کم خونی شود. گزینه‌های درمانی شامل مصرف قرص‌های پیشگیری از بارداری خوراکی و یک دستگاه داخل رحمی هورمونی (IUD) برای تنظیم جریان خون است.

• آمنوره یا عدم قاعدگی

این امر غیرطبیعی تلقی می‌شود، مگر در دوران قبل از بلوغ، بارداری، شیردهی و یائسگی. دلایل احتمالی عدم قاعدگی شامل وزن کم یا زیاد بدن و ورزش زیاد خواهد بود.

تمامی این موارد می‌تواند نشان از بیماری باشد. در کل تغییرات در عادت ماهانه به صورت موقتی می‌تواند ناشی از استرس فیزیکی و روانی باشد، به عنوان مثال افرادی که به انجام فعالیت فیزیکی سنگین پرداخته‌اند یا فشار روانی سنگینی را متحمل شده‌اند، می‌توانند به صورت مقطعی دچار تاخیر یا عدم پریود شوند.

اما اگر عادت ماهانه فرد از نظم و روال روتین سابق خود خارج شود و فواصل پریودی کم و زیاد شده، فرد دچار لکه بینی شود و یا حجم پریود زیاد و کم شود و این مشکلات به شکل پایدار بروز کرده و ربطی به استرس و حجم فشار فیزیکی نداشته باشد، نیازمند بررسی بیشتر خواهد بود. چرا که این موارد ناشی از اختلالات هورمونی و بیوشیمیایی (مثل تیروئید و …) یا مشکلات ساختاری دستگاه تناسلی (مثل فیبروم، میوم، سرطان‌های دستگاه تناسلی) است. بنابراین هر نوع خونریزی طبیعی نیازمند بررسی توسط پزشک متخصص زنان است.

درمان‌های رایج برای درد و مشکلات ناشی از قاعدگی چیست؟

زنانی که علائم ناخوشایند مربوط به سیکل‌های قاعدگی را تجربه می‌کنند، ممکن است متوجه شوند که برخی درمان‌ها تا حد زیادی قادر به تسکین درد و گرفتگی‌های سیکل قاعدگی خواهند بود.

• مسکن‌ها:

برای دردها و ناراحتی‌های ناشی از پریود، مصرف برخی مسکن‌ها می‌توانند موثر باشند. این مسکن‌ها شامل استامینوفن، ایبوپروفن و آسپرین هستند.

• قرص‌های پیشگیری از بارداری:

قرص‌های ضد بارداری اغلب دردهای پریود را تسکین می‌دهند. مصرف چنین قرص‌هایی پوشش داخلی رحم را نازک‌تر از حد معمول ساخت و در نتیجه در دوران قاعدگی انقباض کمتری ایجاد می‌کنند.

• ورزش:

مشخص شده است که ورزش به کاهش سطح ناراحتی و درد زنان مبتلا به مشکلات قاعدگی کمک می‌کند.

• تکنیک‌های آرامش:

تکنیک‌های آرامش می‌تواند شامل تمرینات تنفسی، ماساژ و دارو باشد. برخی از زنان برای تسکین درد و استرس یوگا تمرین می‌کنند.

• درمان‌های حرارتی:

نگه داشتن یک بطری آب گرم روی شکم ممکن است به کاهش ناراحتی کمک کند.

• حمام گرم:

علاوه بر کمک به آرامش، حمام گرم همچنین می‌تواند درد یا ناراحتی را تسکین دهد.

و کلام آخر

عادت ماهانه یک روند طبیعی در زنان بارور است که به صورت ماهانه برای آنها اتفاق می‌افتد. چرخه قاعدگی هر زن متفاوت است و احتمال دارد آنچه برای شما عادی است برای شخص دیگری عادی نباشد. مهم این است که با چرخه قاعدگی خود از جمله زمان شروع قاعدگی و مدت زمان آن آشنا شوید. سیکل قاعدگی ممکن است با اختلالاتی مواجه شود باید از این اختلالات آگاه بود و برای بررسی و درمان آنها حتما به پزشک متخصص مراجعه کرد. مرکز فوق تخصصی ما با کادری از متخصصین حوزه زنان آماده است به بانوان کمک کند.